به قلم ـ استاد جعفر دیناروند
انسان از این نظر که تکامل گراست با سایر موجودات متفاوت است.او در درون خود قابلیت هایی دارد که می توانند رشد یابند و به ترقی رسند.وجود انواعی از استعدادها در درون فرد که گاه متضاد نیز هستند او را به حرکت های مختلف برای رسیدن به ترقی راهنمایی می کنند.
انواعی از قابلیت ها که لازمه ی وجودی آن ها عملکرد آن هاست.به زبان ساده آدمی می تواند هر یک از استعدادهای خود را تا حدی والا رشد دهد و از آن ها سود برد.پذیرش تفاوت های فردی در میان جوامع مختلف به دلیل همین ترقی گرایی است.
در واقع آدمی قابلیت های خود را در تضاد می بیند و می تواند رشدی همراه با جوهره ی انسانی داشته باشد.این بدان معنی است که وجود قابلیت ها تنها نشان دهنده ی زمینه هاست.به طور مثال تمدن گرایی یا توحش زیستی هر دو در درون آدمی موجودند اما اینکه کدامیک را رشد دهد ؟بسته به تلاش های اوست.
همان طور که قابلیت های او حد و حصر ندارند.تکامل و میزان رشد او نیز این چنین هستند.در واقع آدمی می تواند تا رسیدن به خدای خویش رشد کند.آنچه محدودیت می نامند همان رشدی است که ایجاد می کند.در این میان تغییرات قبل از تحولات و تحولات پیش از تکاملات خواهد بود.
پس آدمی قادر است تا انواعی از رشد ها را داشته باشد.فریاد نیز به همین منظور ایجاد می شود.هدفی والا دارد و در پی آن است تا نوع بشر خویشتن را بسازد و به ترقی رساند.بدیهی است که فریاد زنی می تواند چنین ویژگی هایی را داشته باشد که خود نیز در این راه پیش رفته باشد.خود رشد کرده،تغییر یافته و به سمت تکامل حرکت کرده باشد.از این نظر است که نمی توان هر فریادی را فریاد و هر فردی را فریاد زن نامید.فریاد دارای نهایتی در هدف است که همان تکامل گرایی است.
تکامل نوعی تکمیل شدن است.این بدان معنی است که نقص نیز وجود دارد.بدون شک آدمی نمی تواند کامل به دنیا آید.نقصی بزرگ دارد که در ابعاد مختلف وجودی او موجودند.در جسم، نوزاد قادر نیست که خود را نگهداری کند.در انواعی از استعدادها مانند روان و روحیه نیز این چنین است.
در فکر و عقل آدمی نیازمند به ترقی است.هر عقلی نمی تواند راه درست را انتخاب کند مگر اینکه رشد یافته باشد.در تکامل اوج مد نظر است.ترقی و حرکتی که نهایت است.از این نظر است که نهایت حدی را ترسیم نمی کند.در واقع مصلحان افرادی خاص هستند و هر کسی قادر نیست که این چنین باشد مگر خود را بازیافته و رشد داده باشد.تفاوت های فردی این چنین است.فردی که بیشتر به سمت تکامل رسیده باشد موفق تر است.فریاد برای رسیدن به این هدف تلاش می کند.
در بیداری که مقدمه است تا تفکر که رفتاری برای رسیدن به راه حل هاست.از تعقل که انتخاب راه های درست و منطقی است و از منطق که درست ترین ها را در بر می گیرد در نوسانند.فریاد برای ایجاد زمینه های رشد صورت می گیرد.چون فریاد زن خویشتن را به آن رسانده است از دیگران نیز انتظار دارد که بدان رسند.
این رشد و تکامل بدون شک درونی و مربوط به ویژگی های انسانی است.در واقع قابلیت هایی که قادرند تا انسان را از حیوان متمایز نمایند.جوهره ای که فریاد زن به دنبال آن هاست انسانیت نامیده می شود.چون خود انسانی والاست بنابراین در پی والا یافتن دیگران نیز هست.
اگر این مهم که هدف های فریاد زنی دارای اشکال مختلفی هستند را بپذیریم به معنای تکامل نیز خواهیم رسید.هدف ها مرحله ای می شوند و از نظر رشد نیز در یک سطح قرار نمی گیرند.
تکامل در دیدگاه انسانی دارای دو بعد فردی و جمعی است.از این نظر فردی است که او مسئول اعمال خویشتن است و مسبب بسیاری از مشکلات نیز اوست.قابلیت های مخصوص به خود دارد و لذا متفاوت از دیگران است.در واقع در این نگرش او خودی است که مانندی ندارد.انواعی از قابلیت ها را در درون خود داراست که می توانند رشد یابند و به اوج رسند.نگاه فردی همان تفاوت قائل شدن میان انسان ها در رشد یابی است.
از دیدگاه جمعی نیز نوع بشر مطرح است.جمع زیستی و با هم بودن فقط شامل آدمی است.این بدان معنی است که انسان خود چنین امری را انتخاب کرده است و چون دارای نفسی اجتماعی است لذا با هم بودن را برای ادامه ی زندگی لازم می داند.فرد و جمع هر دو در تکامل گرایی خاص هستند و فریاد نیز بر هر دو تاثیر گذار است.
فریاد به عنوان رفتاری عمدی و دارای قصدی انسانی در پی رساندن آدمی به انواعی از مقاصد است.بیداری و هوشیاری برای رسیدن به تکاملی است که می تواند داشته باشد.در واقع تکامل رسیدن به اوج های انسانی است.همانی که باعث تشکیل جامعه ی انسانی خواهد شد.نوعی از بشر که با توجه به انسانیت زیست می کند و در این راه صلح و صفا همراه با همکاری و همدلی و ایجاد حس دوستی و دلسوزی برای رفع تمام مشکلات آدمی را به وجود می آورد.
فریاد در این پی خواستار فردی متکامل و جمعی است که به این سمت گرایش دارد.این همان رشدی والا و تکاملی در حد انتظار است.فریاد انسانی را می طلبد که انسانیتش به تکامل رسیده باشد.زلال و پاک همراه با منزه بودن جامعه ی بشری برای رسیدن به انواعی از اهداف بلند برای بهزیستی و پیشرفت های بشری است.
