مؤلف ـ کبری قیاسوند
از دیر باز میهمانی دادن و میهمانی رفتن از سنت های پسندیده در میان ایرانیان بوده است. اسلام نیز در این مورد سخنان نغز و زیبایی بیان نموده که آگاهی و عمل به این نکات به سود میزبان وميهان خواهد بود.
گاهی پیش می آید که عده ای از آمدن میهمان استقبال نمی کنند. وقتی علت را جویا می شوی تا حدودی آنها را محق می دانی. اینکه مهمان بدون هماهنگی و به دفعات به دیگران سر بزند شاید دیگر نامش مزاحمت باشد تا مراحمت. اینکه، آنقدر بنشینیم تا زمان به وعده ی غذایی برسد که از نظر اسلام بسیار مذمت شده است مگر با دعوت قبلی.
ما باید بدانیم و درک کنیم که میهمانی به موقع برای هر دو طرف مایه ی خیر و برکت است اما با آگاهی از اینکه میزبان چقدر توان پاسخگویی دارد.
بسیاری از ما که پدربزرگ و مادربزرگ هایمان تاج سرما هستند ودر قید حیات، به سراغشان رفته و به جای کمک و توجه به نداشته هایشان، آنقدر سر وصدا راه می اندازیم که...و آنها به خاطر محبت بيکرانشان سکوت می کنند.
باید بیاموزیم هنگام سر زدن به عزیزانمان ياريگرشان باشیم تا مایه ی دردسرشان. خصوصا که سالمندان نیاز به توجه و ارامش دارند.
حال اگر در خانه ی مادربزرگ افراد مجرد ومحصلي وجود داشته باشد که از میهمانی های وقت وبی وقت ما کاسه ی صبرشان لبریز می شود باید یاد کلام مولایمان را گرامی بداريم:((هرچه برای خود نمی پسندی برای دیگران هم مپسند.))
توصیه می کنم حتما آداب میهمانی از نظر اسلام را بخوانیدوبه دیگران بیاموزید، چرا که بیشتر ما می خواهیم ثواب کنیم اما هم خودمان و آن میزبان بینوا را کباب می کنیم.
آداب میهمانی رفتن
در جمع از ثروت و دارایی‌ها و افتخارات خویش تعریف نكنید و از شغل و مقام پردرآمد و پولساز خود صحبت نكنید، به ویژه اگر مخاطب شما فاقد آنها باشد.
1 ـ قبل از رفتن به مهمانی، با میزبان تماس گرفته و با وی هماهنگی كنید.
2 ـ بهتر است از میزبان بخواهید خود وقت مناسب را تعیین كند.
3 ـ اگر برای اولین بار به منزل كسی می‌روید بهتر است دست خالی نروید و با توجه به شرایط میزبان و در حد توان هدیه‌ای ببرید.
4 ـ در پذیرایی، محدودیت‌های میزبان را درك كنید و انتظارات بیش از حد توان او نداشته باشید.
5 ـ موضوعات اختلاف برانگیز مطرح نكنید و مهمانی را به میدان جنگ و جدل تبدیل نكنید.
6 ـ احترام میزبان را نگه دارید و از محكوم كردن او و به كرسی نشاندن حرف خویش منصرف شوید.
7 ـ در جمع از ثروت و دارایی‌ها و افتخارات خویش تعریف نكنید و از شغل و مقام پردرآمد و پولساز خود صحبت نكنید، بویژه اگر مخاطب شما فاقد آنها باشد.
8 ـ از گله‌گذاری و غیبت در مهمانی بپرهیزید و پشت‌سر مهمانان، میزبان، دوستان و نزدیكانتان بدگویی نكنید.
9 ـ به عنوان میزبان، با مهمانان خود به گرمی رفتار كنید. از درد و غم، بیماری و گرفتاری‌های روزمره خود برای مهمانان داستان نسازید.
10 ـ اگر در منزل خود عادت غذایی یا آداب خاصی دارید كه میزبان قادر به برآورده كردن آن نیست از وی تقاضای آن را نكنید ( باعث دردسر یا شرمندگی او نشوید ).
11 ـ در خوردن غذا مانند منزل خود رفتار نكنید. ( از پرخوری بپرهیزید ).
12 ـ بعضی افراد در مهمانی‌ها عادت دارند ساكت در گوشه‌ای بنشینند،حرفی نزنند یا مدام مشغول خوردن باشند. این كار دور از شأن و شخصیت افراد است.
13 ـ فراموش نكنید شما حق ندارید دكوراسیون منزل میزبان را تغییر دهید.
14 ـ در مهمانی تمام وقت را با یك نفر از حاضران به گفت و گو نپردازید، طوری كه گویی شخص دیگری در آن محل حضور ندارد.
15 ـ كودكان خود را كنترل كنید تا باعث زحمت برای میزبان نشوند. (به كودكانتان از قبل تذكر دهید.)
16 ـ در زمان نشستن شما تابع میزبان هستید، اگر به شما تعارف كرد كه جای خاصی بنشینید، حتما رعایت كنید.
17 ـ هیچ‌گاه سعی نكنید كودكان میزبان را تنبیه یا تربیت كنید.
18 ـ اگر شک داريد که درآمد ميزبانتان از راه حلال به دست آمده است يا نه، بنا را بر حلال بگذاريد .
حال شما را دعوت می کنم که پس از خواندن مطلب ذیل با توجه به اهمّیّت امر، به آدرس الکترونیکی مراجعه کرده ونظر اسلام را دراین باره بدانید
پرهيز از مهماني ناخوانده :
نخستين وظيفه ی انسان براي مهماني رفتن، اين است كه سرزده و بدون دعوت براي مهماني نرود. اين دستور شرع مقدس اسلام در جهت حمايت از ميزبان و راحتي اوست. همان‌طور كه گفته شد، دين مبين اسلام با وجود توصيه‌هاي فراوانش به مهماني دادن و مهماني رفتن، دو اصل را توأمان رعايت مي‌كند: نخست اكرام مهمان و ديگر مراعات آسايش ميزبان. ازاين‌رو، باتوجه به اصل دوم، اسلام از مهماني رفتن به‌طور سرزده نهي مي‌كند. امام صادق(ع) از اجداد بزرگوارشان و درنهايت، از پيامبر اكرم(ص) روايت مي‌كنند كه ايشان فرموده‌اند: «يا على! هشت طايفه هستند كه اگر اهانت شوند بايد ملامت و سرزنش نكنند مگر خودشان را؛ كسى که بدون دعوت بر سر سفره طعامى برود (مهمان ناخوانده)» (مجلسى، 1403ق، ج 72، ص 444 و 452)
نشستن در محل تعيين‌شده وظيفه ی ديگر مهمان هنگام ورود به خانه ميزبان، اين است كه تا ميزبان براي نشستن او محلي تعيين نكرده است، صبر كند و خود بلافاصله در هر جاي منزل ننشيند. امام باقر(ع) در اين‌باره فرموده‌اند: «هرگاه يكي از شما به خانة برادرش وارد شد، هرجا صاحب‌خانه گفت، همان جا بنشيند؛ زيرا صاحب خانه به وضع اتاق خود از مهمان آشناتر است» (نوري، 1407ق، ج 14، ص 37، ح 16040).
ازآنجاكه گاهي خانوادة ميزبان نيز هنگام مهماني دادن در خانه حاضرند و در پذيرايي از مهمانان كمك مي‌كنند، محل نشستن مهمانان در راحتي و آرامش آنان براي رفت و آمد و انجام تداركات لازم اثر فراواني دارد. ازاين‌رو، چون ميزبان آگاه‌تر از ميهمان به موقعيت خانة خويش است، لازم است كه مهمان محل نشستن را از او بپرسد و اجازه بخواهد. و........
