نگارش :عیسی ناصر ، حسن رضائی ، حمید عبیداوی و هادی خنیفر
کارشناسان مرکزآموزش فنی و حرفهای شهرستان شوش
چکیده :
در این مقاله سعی گردیده در مورد ضرورت آموزش و بالندگی نیروی‌انسانی و نیاز بازارکار به افراد آموزش ديده در جهت نیل به اهداف ، شرح داده شود.
همچنین در خصوص نقش آموزش‌های مهارتی در تربيت نیروی کار ماهر به عنوان یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی توضیحاتی ارائه گردیده است. سپس در ارتباط با کارآفرینی ، بازارکار و اشتغال و متناسب‌سازی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در جهت تقاضای بازار کار مطالبی ارائه شده است و همچنين موفقيت مراكز آموزش فني‌وحرفه‌اي در زمينه سرمايه انساني و نيز تربيت نيروي‌انساني در راستاي تقاضاي بازاركار مورد بحث قرار گرفت. آموزشهاي فني‌وحرفه‌اي عامل مهمي در پرورش نيروي كار ماهر و بنگاههاي اقتصادي و بازاركار و توسعه سرمايه انساني ايفاي نقش نموده‌اند. با وجود این توفیقات بیشتر در تشکیل چنین سرمایه‌ای نیازمند توجه جدی‌تر به ابعاد انگیزشی ، تجهیزاتی ، آموزشی و ساختاری در مراکز آموزش فنی وحرفه‌ای شود ، همچنین آموزش‌های فنی وحرفه‌ای در کشورهای در حال توسعه نه تنها عهده دار تربیت نیروی‌کار مورد نیاز بخش‌های مختلف اقتصادی این کشورها می‌باشند ، بلکه از طریق بسترسازی خود اشتغالی به حل مشکل بیکاری نیز کمک می‌نمایند.
مقدمه :
پیشرفت و موفقیت در مشاغل اختصاصی و حساس به نگرش افراد ، توانایی و از همه مهمتر مهارتهای مربوطه بستگی دارد. وجود رابطه متقابل میان دو موضوع مورد بحث ، یعنی آموزش و تقاضای بازارکار ، از جنبه‌های گوناگون قابل طرح و بررسی است هرچند طرح مسئله فوق در جوامع مختلف و در شرایط اجتماعی- اقتصادی خاص در هر نظام اقتصادی از زوایای گوناگون ، قابل ارزیابی است لیکن ماهیت موضوع دارای نقاط و فصول مشترك و متعددی است.
اگر آموزش‌های فنی و حرفهای را مترادف با سرمایه¬گذاری در نیروی‌انسانی در نظر داشته باشیم می‌توان ارتباط مستقیم و مثبت میان توسعه اقتصادی و بکارگیری مهارت و تخصص نیروی‌انسانی را به عنوان یکی از مهمترین عوامل تولید تأيید نمود ، براین اساس که سرمایه‌گذاری در نیروی‌انسانی ، افزایش بهره‌وری عوامل تولید ، اعم از نیروی‌انسانی(کار) و سرمایه را به دلیل ارتباط متقابل میان این دو به همراه خواهد داشت. اصولاً بحث آموزش‌های فنی وحرفه‌ای و اشتغال به نوعی با برنامه‌ریزی انسانی ارتباط دارد که این برنامه‌ریزی می‌تواند در مقاطع لازم بین کار و کارگر ناشی از همین مهارت‌ها و میزان آموزش افراد باشد. در جهان معاصر موفقیت از آن افراد و جوامعی است که مولد و تولید کننده‌اند ، نه مصرف کننده صرف ، كالا و خدمات توليد شده توسط ديگر جوامع و مهارت آموختگان افرادی هستند که می‌توانند جامعه خود را به اوج پیشرفت برسانند و افتخاراتی را نصیب كشور كرده و همچنين افراد مهارت آموخته مي‌توانند بعنوان كارآفرين خدمات شايان توجه به جامعه نمايند. آموزش‌های فنی وحرفه‌ای با اشتغال و رشد اقتصادی رابطه مستقيم دارند ؛ يعني با آموزش مهارت به جمعيت فعال مي‌توان به پيشرفت اقتصادي و اجتماعي دست يافت.
سرمایه‌گذاری در نیروی‌انسانی را می توان به سرمایه‌گذاری در ایجاد مهارت‌ها ، تخصص‌ها ، خلاقیت‌ها ، و یا سرمایه‌گذاری در افزایش توانایی فردی و سلامت فیزیکی طبقه‌بندی کرد. اما آنچه ارتباط میان تقاضای بازارکار در نیروی‌انسانی و رشد اقتصادی را برقرار می‌نماید ایجاد اشتغال مناسب با آموزش نیروی‌انسانی از طریق آموزش‌های فنی و حرفهای فراهم آورد.
امروزه بخش‌های مختلف صنعتی و بازرگانی در راستای فعالیت‌های خود توجه زیادی به کیفیت کارایی نیروی‌انسانی به دلیل آثار و نتایج سودمند آن دارند ، شایان ذکر است نظام آموزشی مهارتی یکی از عمده‌ترین منابع آموزش و تأمین نیروی‌انسانی برای فعالیت‌های بخش‌هاي مختلف از سازمان‌ها می‌باشد. می‌توان گفت یادگیری یکی از مهمترین فرضیه‌ها در روان‌شناسی امروز است که در تعریف آن گفته می‌شود ، یادگیری عبارت است از تغییرات نسبتاً پایدار که ناشی از تجربه عملی است. یادگیری صحیح نیازمند آموزش مناسب نيروي‌انساني است و از آنجا که سرمایه‌گذاری در نیروی‌انسانی از هر نوع سرمایه‌گذاری دیگر سودآورتر است اكثر کارشناسان معتقدند که در حال حاضر بسیاری از استراتژی‌های صنعتی کشورها در حال توسعه باید تغییر کند و به جای ساختن کارخانه‌های بزرگ به آموزش‌های مفید معطوف شود. همانطور که زیر بنای توسعه اقتصادی کشورهای پیشرفته سرمایه‌گذاری نیروی‌انسانی ماهر در راستای تقاضای بازارکار است. نتایج حاصل از بررسی‌ها و مطالعات نماینگر اهمیت نقش آموزش‌های فنی و حرفهای در موفقیت نیروی‌انسانی و پرورش روحیه کار آفرینی می‌باشد. نتایج بدست آمده از تحقیقات بعمل آمده مؤيد اينست که آموزش‌های مهارتی توفیق قابل توجهی در پرورش نیروی کار ماهر و خود اشتغال داشته و می‌تواند به عنوان یک راه میان بر در جهت توسعه سرمایه‌انسانی ایفای نقش نمایند. در نهايت بايد در راستاي تربيت نيروي‌انساني ماهر به تجهيزات و امكانات آموزشي فني مناسب دقت نظر شود تا نتيجه بهتري عايد جامعه گردد .
ارائه آموزش‌های مـهارتی با توجه به نـیاز مـنطقه و بـازارکـار:
آموزش‌های مهارتی شاه کلید اشتغال در سطح کشور است و ترویج و گسترش و به‌روز‌رساني آن در سطح کشور می‌تواند موجب رشد و شکوفایی صنعت و اقتصاد کشور شود و ارتقاء دانش آموزان شاخه‌کارودانش ، آموزش و پرورش و توجه خانواده‌ها به آموزش‌های مهارتی و تشویق جوانان به فراگیری این آموزش‌ها ، راه حلی مناسب جهت ایجاد اشتغال و کارآفرینی در سطح جامعه است .
در دنیای پر شتاب امروزی بر جسته کردن آن دسته از آموزش‌های فنی و مهارتی ناظر بر جامعه و بازارکار است حتی ادعا می‌شود تبدیل کردن یک جامعه به کارآموزان جویای مهارتهای جدید و نیاز بازار کار رهنمود کرد.
یکی از عوامل خود کفایی اقلیم‌های جغرافیایی مانند استان‌های یک کشور در مقوله نظام‌های فنی و حرفهای رویکرد بومی به مهارتهای مورد نیاز بازار کار محلی می‌باشد.
ضرورت آموزش‌های فنی وحرفه‌ای در آموزش نـیروی‌انـسانی شاغل :
هر سازمانی به افرادی آموزش دیده و با تجربه نیاز دارد تا بتواند مأموریت خود را به نحو مطلوب به انجام برساند و به اهدافی که تعیین کرده است برسد و این مهم با آموزش‌های مهارتی که در مراکز آموزش فنی و حرفهای بدست می‌آید و با پیچیده شدن مشاغل بر اهمیت آموزش کارآموزان به خصوص آموزش‌های مهارتی و یادگیری مهارتهای لازم افزوده می‌شود. از این رو لازم است سطح ، توانایی و انطباق‌پذیری کارآموزان افزایش یابد.
زمانی مشاغل ساده بودند ، كه به آسانی فرا گرفته می‌شدند و دگرگونی‌های فنی تأثیر اندکی در آنها داشت و از این رو کارآموزان نیاز چندانی به افزایش یا تغییر مهارتهای خود نداشته‌اند اما دگرگونی‌های پرشتابی که قرن گذشته در جوامع پیشرفته و توسعه یافته روی داده است فشار روز افزونی را بر سازمان‌ها وارد آورده است تا محصولات و خدماتی را که تولید می‌کنند ، چگونگی تولید و عرضه‌شان را ، نوع مشاغل مورد نیاز و نوع مهارتهای لازم برای انجام دادن این مشاغل را با وضعیت موجود تطابق دهند.
منظور از آموزش ، آموختن عمل یا مجموعه‌ای از اعمال است که موجب می‌شود فردی مهارت ، دانش و منش لازم رابرای انجام کاری فرا گیرد. (کیان پور ، 1389)
بنا به تعریف‌های صورت گرفته در خصوص یادگیری و آموزش می‌تواند تغییر مهارت‌ها ، دانش و نگرش و رفتار اجتماعی را در برداشته باشد در این صورت آموزش‌های فنی و حرفهای می‌توانند به فضای به وجود آمدن تغییرات در ویژگی‌های شخصیتی ، رفتاری ، نگرش‌ها در مورد کارآموزان و اهداف سازمان بینش مطلوب را بوجود آورد.
یادگیری را می‌توان یک تغییر نسبتاً دائمی در رفتار که در نتیجه تجربه مستقیم یا غیر مستقیم ايجاد مي‌شود، تعریف کرد. (الوانی و معمار زاده ، 1388)
با توجه به این تعریف آموزش‌های فنی و حرفهای دارای مراحل زیر است :
1 ـ یادگیری مهارتی باعث تغییرات می¬شود ، یعنی فرد پس از آنکه چیزی آموخت با آنچه که قبلاً بوده است فرق می‌کند یعنی مهارتهای شغلی جدید و به روزی را آموخته است.
2 ـ تغییر ناشی از یادگیری مدت زیادی دوام دارد در نتیجه کارآموزان بطور عملی و تجربی مهارتي را می‌آموزند و مهارت کسب شده را فراموش نمی‌کنند.
3 ـ آموزش و یادگیری بر رفتار کارآموز تأثير داشته باشد یعنی مهارتی را که فرا گرفته آموخته شده است تأثیر اين یادگیری را بایستی در رفتار کارآموز مشاهده نمود.
همچنین اهداف آموزش و بالندگی باید قبل از اجرا ، تنظیم و به صورت صریح و مختصر بیان شود تا از یک طرف برنامه آموزشی و بالندگی و از طرف دیگر ابزاری برای ارزشیابی و اثر بخشی در دست داشته باشیم . بدیهی است که هر یک از برنامه‌های آموزشی هدف مربوط به خود را خواهد داشت.(Michalak . 1979)
نقش آموزش‌های فنی و حرفهای در پـرورش نـیروی‌کـار مـاهـر:
آموزش‌های فنی و حرفهای بطور کلی ایجاد تغییر در رفتار فرد است اما اجرای برنامه‌های آموزشی علاوه بر تغییرات مثبت رفتاری مزایای دیگری از جمله افزایش بهره‌وری و کارآیی تحرک اجتماعی ، پیشرفت شغلی ، گسترش خلاقیت و نوآوری را در پی خواهد داشت. لذا جوامع پیشرفته امروزی با آموزش‌های نیروی‌انسانی در تخصص‌ها و رشته‌های مختلف و جذب این نیروها در بازار کار سعی در پیشبرد همه جانبه‌ی امور دارند. (محمدی ، 1382)
منابع انسانی متناسب با تغییرات محیط برون‌سازمانی و درون‌سازمانی به ویژه تغییرات استراتژیک سازمان نیاز به آماده سازی و پرورش دارند. این آماده‌سازی با پرورش و تقویت دانش و مهارتهای تخصصی مربیان محترم و انتقال آن به کارآموزان می‌تواند تأمین شود.
در حال حاضر پیشرفت آموزش‌های مهارتی و ارتباط بیشتر با آموزش‌های نوین و به‌روز هم سطح کشورهای پیشرفته را مي‌توان عامل مهم پيشرفت در كشورهاي در حال توسعه برشمرد و تقویت چنین روندهایی در ابعاد مختلف تجربه ، که ناشی از واقعیت‌ها و تجارب روزمره زندگی و تأثیرگذار در فعالیت‌های اجتماعی و اهمیت روز افزون ، نقش افزایش مهارت‌ها و تخصص بالا در ارائه آموزش‌های فنی و حرفهای تأثیر بسزایی دارد.
نقش آموزش‌های فنی وحرفه‌ای در بـازارکـار و کـارآفـریـنی :
قال الامام الصادق (ع): « انی لاحب ان اری الرجل محترفاً فی طلب الرزق» . « من دوست دارم که هر فرد دارای حرفه و فنی باشد و به دنبال کسب و کار و بدست آوردن روزی برود. (من لا یحضره الفقیه ، ج2 ،ص59) » .یکی از عمده‌ترین ویژگی‌های جهان گذشته ، فرارو و فراسو امکانات بی حد و حصری است که نه تنها وسیع و متنوع است بلکه هیچ‌گاه کم نمی‌شود و فعالیت و تلاش انسان هر روزه به شکلی آنرا به تسخیر درمی‌آورد. از طرفی نیز تغییرات و تحولات ژرف و سریعی که در عرصه‌های علمی ، فنی ، بین المللی و چالش‌های متواتر و فزاینده اقتصادی- اجتماعی در صحنه‌های رقابتی بین المللی ، مقوله کسب و کار و کارآفـرینی را در ابعاد و رشته‌های مهم و قابل تأمل می‌سازد. (خنیفر ، 1385)
آموزش‌های فنی و حرفهای درنظم نوین اقتصادی و رشد سریع تکنولوژی منجر به تغییر وضعیت اقتصادی کشورها به خصوص بازار کار آنها گردیده است. تقریباً اکثر کشورها با افزایش نرخ بیکاری ، اشتغال ناقص و فقر مواجه هستند و افزایش تقاضا برای نیروی کار ماهر از مشخصه‌ی بازار کار معاصر است لذا با توجه به حرکت جهان به سمت جامعه مبتنی بر افزایش مهارت عملی و تجربی و به فرمایش مقام معظم رهبری (مدظله العالی) : « ما به موازات علم و دانش به پـنجه‌های کارآمد نیز نیاز داریم » و سرمایه اصلی آن شکوفایی استعداد و خلاقیت اعضای جامعه به وسیله آموزش‌های فنی و حرفهای به دنیایی کارآمد و پیامدهای حاصل از آن که کم شدن بیکاری و بوجود آوردن کارآموز کارآفرین به شمار می‌رود.
کارآفرین به عنوان سمبل و نماد تلاش و موفقیت در امور تجاری بوده و کارآفرینان ، پیشگامان موفقیت‌های تجاری در جامعه هستند. توانایی آنها در بهره‌گیری از فرصت‌ها ، نیروی آنها در نوآوری و ظرفیت آنها در قبال موفقیت ، به عنوان معیارهایی هستند که کارآفرینی نوین به وسیله آنها سنجیده می‌شود. (ایمانی ، عاشقی و آذرخش ، 1388)
تأثیـر توسعه و گسترش آموزشهاي فني وحرفه‌اي در مـوفقـيت نـياز بـازاركـار:
آموزش نظري همگام با كار عملي موجب تربيت نيروي‌انساني خلاق و فعال مي‌شود و همچنين اين نيروها با نفوذ در جامعه سبب بكارگيري بخش عظيمي از نيروهاي غير خلاق مي‌گردد. لذا اگر آموزشهاي فني و حرفه‌اي در كشور ناديده گرفته شود ، در واقع باعث سوق دادن آموزش كشور به طور غيرمستقيم به آموزش اشتغال كاذب و درآمدهاي سهل‌الوصول و ناپايدار مي‌شود و به تدريج آسيب جدي به كشور وارد مي‌سازد.
به همين علت است كه مي‌بينيم يكي از اولويت‌هاي مهم در سرمايه‌گذاري‌هاي آموزشي در تمامي جوامع صنعتي ، توسعه و گسترش آموزشهاي فني و حرفه‌اي است و اين مهم نيز از سوي نهادهاي ذي‌ربط بين‌المللي نظير يونسكو ، يونيواك و بانك جهاني به منزله يك استراتژي مهم به كشورهاي در حال توسعه توصيه مي‌شود. از سوي ديگر عدم سرمايه‌گذاري كافي در آموزشهاي فني و حرفه‌اي به معني غفلت و فناي سرمايه‌هاي انساني تلقي مي‌شود. بايد توجه داشت كه در شرايط كنوني يكي از مهمترين راه‌هاي اشتغال زايي اصولي و حل معضل بيكاري ، آموزش صحيح فني و حرفه‌اي مي باشد. (كريمي،1387)
متناسب سازی آموزش‌های فنی وحرفه‌ای با تـقاضـای بـازارکـار:
باید بپذیریم آموزش برای ایجاد مهارتهای مورد نیاز جامعه ، یکی از مؤثرترین راه‌هایی است که می‌تواند جامعه را در دستیابی به توسعه اقتصادی و رشد و پایداری یاری نماید. و باید زمینه‌هایی فراهم شود تا نسبت جمعیت شاغل آموزش دیده نسبت به آموزش ندیده رو به افزایش باشد و نیروی کار از آموزش بهتری بهره‌مند گردد .
نداشتن مهارت لازم و کافی برای انجام امورات محوله و وظایف موجب عدم ثبات و تزلزل و عدم رضایت از شغل نیز خواهد شد به عبارت دیگر ؛ شاغلین هر چه از مهارت بیشتری برخوردار باشند و به خود اطمینان داشته باشند ، اعتماد به نفس پيدا كرده و به نحو مطلوب‌تری انجام وظایف نموده و در امور محوله موفق‌تر هستند .
اکثرکشورهای جهان تلاش‌های تازه‌ای را برای تقویت آموزش‌های فنی و حرفهای آغاز کرده اند ، انگیزه این تلاش‌ها ، فائق آمدن بر مشکلات بیکاری جوانان ، ارتقای مهارتهای شغلی است و این باور وجود دارد که کسب مهارت موجب ارتقای مهارتهای شغلی و تأمین نیازهای اقتصادی است و این باور وجود دارد که کسب مهارت موجب ارتقای بهره‌وری و قابلیت رقابت در اقتصاد جهانی می‌شود. (قارون ، 1383) ازاین رو نیاز سنجی کارآموزان و تعیین میزان تقاضای بازارکار می‌تواند کاربردهای بسیاری داشته باشد . مهمترین اهداف تعیین میزان در راستای تقاضای بازارکار، در حقیقت روشن ساختن تناسب و ترکیب آموزش‌های فنی و حرفهای ارائه شده به کارآموزان در وضعیت موجود ، و همچنین برنامه‌ریزی برای تطابق ترکیب آموزش‌های فنی وحرفه‌ای مورد اجرا در آینده و به‌روز رسانی آموزش‌ها در راستاي تقاضای بازارکار خواهد بود.
امروزه در خصوص اهمیت آموزش‌های فنی و حرفهای یا آموزش‌های مهارتی به طور کلي اتفاق نظر کامل وجود دارد. واکنش مؤثر در قبال تغییرات سریع فناوری ، رقابتی‌شدن بازارها ، تغییر در رجحان‌های مشتریان ، ارباب رجوع و عرضه‌کنندگان ، تغییر در ارزش‌های اجتماعی و تحولات در وضعیت عمومی اقتصادی کشورها در گرو پذیرش آموزش به عنوان یک امر اجتناب ناپذیر است و به این دلیل امروزه طیف گسترده‌ای از آموزش‌های فنی و حرفهای (مهارتی) در سطح آموزش عالی در اقصی نقاط جهان و به شیوه‌های متنوع ارائه می‌شود. (عظیمی ، 1384)
بهینه سازي استانداردهاي آموزشي در راسـتاي بـازاركـار:
بازنگري مستمر استانداردهاي آموزشي شغلي و شايستگي ، تدوين استاندارد آموزشهاي مورد نياز منطبق كردن شايستگي‌هاي حرفه‌اي مربيان با تغييرات صنايع و فناوري‌ها را الزامي دانست كه براي انطباق آموزشهاي فني و حرفه‌اي نياز بازاركار بايد انجام شود. تربيت نيروي ماهر و آموزش ديده تخصصي مورد نياز شهرك‌هاي صنعتي استان و كشور را بايد در برنامه سازمان لحاظ نموده و در راستاي نياز بازاركار و از طريق ارتباط با اصناف و بنگاههاي اقتصادي و شناسايي آموزشهاي مورد نياز بازاركار و استانداردهاي آموزشي مترادف با نياز بازار كار از طريق مربيان محترم ارائه شود.
نقش آموزشهاي فني وحرفه‌اي در شـرايـط اقـتصادي کشور :
آموزشهاي فني و حرفه‌اي در شرايط كنوني براي اقتصاد و فرهنگ كشور و به ويژه شتاب دهي به فرايند توليد امري حياتي است زيرا سرمايه‌گذاري‌هاي زير بنايي و افزايش ابزار و تجهيزات و بطور كلي سرمايه‌انساني بلا استفاده مانده و يا به نحو اقتصادي و كارآمد مورد بهره‌برداري قرار نمي‌گيرد.
از آنجايي كه موضوع بيكاري يكي از مهمترين مسائل و مشكلات جهان است و در كشورهاي در حال توسعه با توجه به عدم توازن مهارت‌هاي مورد نياز بازاركار و آموزشهاي ارائه شده در سطح جامعه ، ضروري است كه آموزشهاي مهارتي با نيازهاي بازاركار انطباق داده شود .
سپس انتظار مي‌رود با ارائه آموزشهاي مهارتي بتواند نقش بسزايي در كاهش ميزان بيكاري ايفا نمود. زيرا آموزشهاي فني و حرفه‌اي به سبب انعطاف‌پذيري نشأت گرفته از خصيصه‌هاي بازاركار و اوضاع اقتصادي كشور و نيز به دليل آموزش و ايجاد مهارت‌هاي لازم در افراد براي توانايي در احراز مشاغل نقش به سزايي در ايجاد اشتغال پايدار در سطح جامعه دارند.
اثرات آموزشهاي فني و حرفه‌اي در تـحقـق پـيشرفت هاي اقـتصادي:
در واقع يكي از خصيصه‌هاي آموزشهاي فني و حرفه‌اي ، نوعي پرورش كارآفرين است به اين معني كه افراد پس از كسب مهارت و تخصص دانش فني ، قادر خواهند بود كه فرصت‌هاي شغلي مناسبي را براي خود و ديگران بوجود آورند. اينگونه آموزش‌ها در زمينه ارتقاي دانش ، مهارت‌هاي مورد نياز بازاركار و اشتغال و به توسعه اقتصادي كمك مي‌كند.
از اين رو كار محور بودن ، آموزشهاي فني و حرفه‌اي كه فرآيند يادگيري فراگيران را از طريق محيط‌هاي كار ، براي آن مراكز و در درون آنها طراحي و اجرا مي‌نمايد و محتواي آموزش‌ها را با تغييرات و پيشرفت‌هاي حوزه تكنولوژي و به تبع آن در كاركرد نهادهاي اقتصادي جامعه هماهنگ مي‌سازد.كه سبب شده است كه آموزشهاي فني و حرفه‌اي به عنوان يكي از عناصر كليدي جهت تحقق پيشرفت‌هاي اقتصادي محسوب گردد و از جمله عوامل مؤثر در موفقيت كشورهاي توسعه يافته تلقي گردد. (كريمي ، 1387)
آموزشهاي فني و حرفه‌اي از كاركردها و قابليت‌هاي اقتصادي ، اجتماعي فرهنگي مهمي برخوردار هستند و بر توسعه كشور مستقيماً تأثير مي‌نمايد پس سازمان آموزش فني و حرفه‌اي در انجام وظايف خود بايد پويايي خاصي داشته باشد تا بتواند به فراهم سازي بستر در زمينه لازم براي ارتباط و مواجه با فرآيند جهاني شدن بپردازد كه اين خود مستلزم توجه و همكاري همه جانبه ملي ، بين‌المللي و سرمايه‌گذاري مستمر است.
پيـشنـهادات :
با عنايت به مطالعات انجام شده ، مراكز استان مي‌توانند در ارتباط با تربيت نيروي‌كار ماهر و نيز پرورش روحيه كارآفريني با توجه به موارد زير در تحقق اهداف سازمان كمك نمايند.
1 ـ از آنجايي كه به دلايل مختلف از جمله عدم مشابهت كافي امكانات مراكز با تكنولوژي بازار و عدم كفايت ساعات كار عملي در بعضي رشته ها كارآموز (تعميرتلفن همراه) از آمادگي لازم جهت ورود به بازار كار برخوردار نمي‌باشد ، و نيز به جهت ايجاد و تقويت اعتماد به نفس در كارآموزان توصيه مي‌شود كه كارآموزي (حين آموزش) در صنعت يا واحدهاي صنعتي جامعه به عنوان بخشي از تكليف آنان در نظر گرفته شود و مراكز مساعدت لازم را در اين زمينه به عمل آورند. گرچه هم اكنون در برخي از رشته ها و بنا به تشخيص مربي مربوطه اين رويه در حال اجرا مي‌باشد اما لازم است به صورت مدون در برنامه كار مراكز مختلف به صورت جدي انجام شود و از كارآموزان خواسته شود يك تحقيق (پژوهشي) دو برگه‌اي در خصوص آموزش در محيط كار ارائه دهند .
2 ـ تحقيقات نشان مي‌دهد كه كمبود سرمايه يكي از مهمترين موانع خوداشتغالي ، آموزش‌ديدگان مي‌باشد بنابراين پرداخت تسهيلات مناسب به آنان مي‌تواند گام‌هاي بلند در رفع اين مانع باشد .
3 ـ از آنجا كه هدف اصلي آموزشهاي فني و حرفه‌اي تربيت نيروي‌كار مورد نياز بخش‌هاي مختلف جامعه مي‌باشد به نظر مي‌رسد يكي از روش‌هاي مؤثر در افزايش توفيق مراكز در اين مسير ، ارتباط تنگاتنگ آنان با بخش‌هاي مرتبط جامعه است اين ارتباط مي‌تواند از طريق انجام بازديدها و يا عقد قراردادهايي با بخش‌هايي كه به منظور تربيت نيروي‌انساني مورد نياز آنان انجام گيرد (شهرك‌هاي صنعتي و ... ) . و بخش‌هاي مختلف مي‌توانند در زمينه تجهيز بيشتر مراكز فني و حرفه‌اي كمك نموده و در مقابل مراكز نيروي‌كار ماهر مورد نياز آنان را تربيت كرده و در اختيار آنان قرار دهند .
4 ـ پيشنهاد مي‌گردد يك مركز يا كارگروه براي مطالعه و ارزيابي تحولات بازاركار در سطح استان به منظور روند تغييرات فعاليت‌هاي اقتصادي و تأثير آن بر تقاضاي بازاركار تشكيل شود تا از اين طريق تحولات مذكور پيش‌بيني شده و سياست‌هاي مناسب جهت تطبيق برنامه‌هاي آموزشي فني و حرفه‌اي با نياز بازاركار انجام شود.
5 ـ پيشنهاد مي‌گردد مراكز آموزشي فني و حرفه‌اي بيشتر توان خود را صرف دوره‌هاي مورد نياز با جامعه نموده و به دنبال بالا بردن بهره‌وري در مراكز توليدي باشند .
نـتيجه گـيري :
در اين مقاله و بررسي‌هاي بعمل آمده نتيجه مي‌گيريم كه آموزشهاي مهارتي با توجه به نياز بازاركار ارائه شوند و همچنين آموزش به نيروهاي شاغل و تبديل آنها به نيروي شاغل ماهر و پرورش روحيه كارآفرين در نيروي‌انساني در راستاي تقاضاي بازاركار و تدوين استانداردهاي آموزشي را با توجه به شرايط اقتصادي و نياز جامعه تنظيم نمود .
گسترش و توسعه آموزشهاي فني‌وحرفه‌اي در بالا بردن و تحقق اهداف و پيشرفت روز افزون در اقتصاد و رسيدن به كشورهاي پيشرفته و ايجاد اعتماد بنفس به نيروي‌انساني و بكارگيري نيروي‌انساني متخصص در زمينه‌هاي مختلف صنعتي و سرمايه‌گذاري‌هاي زيربنايي و افزايش ابزار و تجهيزات هم‌سو با نياز بازاركار جهت تحقق پيشرفت‌هاي اقتصادي ارائه نمائيم و فراهم‌سازي بسترهاي مناسب در زمينه ارتباط با فرآيند جهاني شدن و همكاري همه جانبه ملي ، بين‌المللي در نهادهاي اقتصادي و سرمايه‌گذاري انساني را بعمل آوريم.
مـنابـع:
ـ الوانی،سیدمهدی و معمارزاده ،غلامرضا،(1388)،رفتارسازمانی،تألیف مورهدوگریفین،تهران،چاپ چهاردهم انتشارات گلشن.
ـ ایمانی،محمدنقی و عاشقی،منصور و آذرخش،تقی(1388)،کارآفرینی،تهران،چاپ دوم،انتشارات فرهنگ سبز.
ـ پيـك مـهارت.
ـ خنـیفر،حسـین،(1385)کارآفریـنی در نـظام ارزشـی،قـم،چاپ اول،انتـشارات اکـرام.
ـ سليمي،مصطفي و مرتضوي،سعيد،(1384)،مجله دانش وتوسعه(علمي-پژوهشي شماره17)،سرمايه‌انساني و كارآفريني در رويكرد فني و حرفه‌اي.
ـ قارون،(1383)،مروری بر برنامه‌های آموزش فنی و حرفهای در برخی کشورهای جهان(قسمت اول)،تهران،سال اول،شماره نهم.
ـ عظیمی،چنزق،(1384)،نقش آموزش‌های فنی و حرفهای در توسعه کارآفرینی،مازندران،انتشارات اداره کل آموزش فنی و حرفهای مازندران.
ـ کیان پور،غلامرضا،(1389)،تربیت نیروی‌انسانی برای صنعت،تألیف ویلیام مگ‌هی،تهران،چاپ دوم انتشارات بنگاه.
ـ كريمي،منيژه،(1387)،هفته نامه بازار كار،وب سايت سازمان آموزش فني و حرفه‌اي كشور.
ـ محمدی،موحد،(1382)،آموزش کشاورزی،تهران،انتشارات موسسه توسعه روستایی ایران.
ـ وب سايت اداره كل آموزش فني و حرفه‌اي استان خوزستان.
ـ وب سايت سازمان آموزش فني و حرفه‌اي كشور.
ـ وب سايت سازمان مديريت و برنامه‌ريزي،(1381)،گزارش برنامه تحول در نظام اداري كشور،معاونت امورمديريت و منابع‌انساني.
ـ ابن بابویه،(صدوق)،محمدبن علی بن الحسین،(1390هجری قمری)،من لایحضرالفقیه،تهران،انتشارات اسلامیه.
Gibb. A(1991).Defining Success in Entreprenurship Development Programms:A Guideto Model apperoach. "ILO.Geneva.
Michalak،DonaldFandG.Yayer(1979).Edvin Making The Training Process Work.،New York
