تهیه و تنظیم ـ عباس کرم الهی
عکس ـ عیسی کرملاچعب
روز چهارشنبه 27 آبان 1394 ساعت 10 صبح ، به همت مرکز بهداشت شهرستان شوش همایش ترویج ازدواج سالم و پایدار د تالار نیایش برگزار شد .
مهندس میرزایی رئیس مرکز بهداشت شهرستان شوش ضمن خوش آمدگویی به مدعوین ، اهداف برگزاری این همایش را تشریح نمود و اظهار داشت : ساختار جمعیتی ایران در حال حاضر فعلا جوان است و هر جند هر ساله یک سری تغییراتی صورت می گیرد اما زیاد به این ساختار تأثیری نداشته است .
وی سپس به دغدغه ی خود در این خصوص اشاره کرد و عنوان نمود : وقتی که ما درمی یابیم که20 در صد کل جمعیت را جوانان با رنج سنی خاص تشکیل نی دهند قطعاً مخاطرات محیطی این ساختار را تهدید می کند لذا در سطح کشور روزها و ساعت ها تشکیل جلسه داده شد و برنامه ریزی گردید تا توانستند سندی را به نام سند سلامت جوانان تنظیم و تدوین کنند که ماهیت کلی آن بر سه محور می چرخد « 1 ـ شروع و قالب گیری رفتار هر فرد در سن نوجوانی و جوانی 2 ـ برقراری سلامت کامل جوان 3 ـ اثر بخشی و تأثیر گذاری هزینه هایی که برای رسیدن به این هدف لحاظ می شود .
وی در پایان تصریح نمود : هدف نهایی ما از برگزاری این همایش ، در واقع بخشی از این سند است که به « آگاهی دادن درست ازدواج » نامگذاری شده است و بی شک دکتر خجسته مهر به صورت کاملا اختصاصی و بخش به بخش توصیحات لازم را ارائه خواهد نمود .
دکتر رضا خجسته مهر ، رئیس انجمن علمی و روانشناسی خانواده در ایان و استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز ضمن تقدیر و تشکر و سپاس از مهندس میرزایی به خاطر برگزاری این همایش و تشکر از مدیرمسئولان پایگاه های خبری تحلیلی شوش نیوز و ایران انا به خاطر حضور در همایش سخن خود را این گونهشروع کرد که : زمان مناسب برای تشکیل خانواده به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی توان وقت خاصی را برای ازدواج به طور قطعی تعیین کرد.اگر دختری خواستگار مناسب ندارد یا پسری همسر دلخواه خود را پیدا نکرده بهتر است ازدواج را به تاخیر بیاندازد.
وی افزود : در اینجا صرف نظر از عوامل دیگر در مورد سن مناسب بحث می شود که همان آغاز دوره جوانی است . « سن جوانی سنی است که برای تشکیل خانواده بسیار مناسب است و متاسفانه تقلید کورکورانه از فرهنگ غربی از دوران گذشته بعضا این عادت غلط را در میان خانواده های ایرانی به وجود آورده است که فکر می کنند باید این سن ازدواج به تاخییر بیفتد و دیر هنگام ازدواج کنند،در حالی که در اسلام اینطور نیست.در اسلام سن ازدواج هر چه به دوران آغاز جوانی نزدیک تر باشد مطلوبتر است.»
دکتر خجسته مهر سپس سخنان خود را به چند بخش مجزا به شرح زیر تقسیم کرد که حاصل این سخنرانی در زیر آمده است :
1 ـ حفظ و تقویت ایمان و معنویات
یکی از سپرهای قوی و محکم در برابر لغزش ها و وسوسه های مهلک و یا به تعبیر ی دیگر راه تقویت ایمان و حفظ عفت ، مسیر حلال ازدواج است.
در دوران نوجوانی شخص با کشمکش های کاملا متضاد روبرو است ، از یک طرف جاذبه های فطری و معنویات او را به سوی کمال وپیشرفت سوق می دهد، از طرف دیگر جاذبه های غریزی و امیال جنسی در او فعال می شود .هر دو این امیال برای فرد لازم و ضروری است و خدای متعال از روی حکمت و مصلحت برای رشد و کمال انسانیت این کشش ها و جاذبه ها را قرار داده است.برای رسیدن به رشد متعادل باید هر دو را به طور صحیح و از راه اصولی پیش برد تا کار به یک مسیر باریک و خطرناک کشانده نشود.گزینه ازدواج یکی از موارد صحیح و منطقی برای رشد معنوی و ایمن بودن از طغیان های جنسی برای نسل جوان ونوجوان است، البته همت والدین و کمک آنها در حل مشکل بی حساب نیست.
2 ـ استفاده مفید از دوران بانشاط نوجوانی
بهار ازدواج ،دوران نوجوانی است.در این دوران، شور و نشاط مخصوصی برای انسان حاکم می باسد.این فرصت البته با شرایط وزمینه های خودش راهی است که شخص از آن نهایت فایده و لذت را می تواند احساس کند وشور و صفا در این سنین بیشتر به چشم می خورد.
پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:
ای مردم! جبرى ی یل از طرف خدای مهربان و دانا، نزد من آمد و گفت: «دوشیزگان» همانند«میوه های درختان» می باشند؛هنگامی که رسیدند(و فصل چیدن آنها فرا رسید، باید چیده شوند) که اگر چیده نشوند، تابش آفتاب آنها را فاسد می کند و بادهای خزان پراکنده شان می نماید! هم چینند«دختران دوشیزه»،هنگامی که به رشد و درک و موقعیت زنان رسیدند، چاره ای غیر از شوهر دادنشان نیست؛ و اگر ازدواج نکنند،اطمینانی نیست که به فساد و تباهی کشیده نشوند،زیرا آنها بشرند(وبشر غریزه و میل جنسی دارد و حتما باید به وسیله همسر،اشباع و ارضاء شود)...(پسران نیز همین گونه اند)1
طبق این روایت والدین باید زمینه رسیدن رشد را در فرزندانشان ایجاد کنند و برای فراهم شدن موقعیت ازدواج فرزندان و دوری از گناه و معصیت آنها ،خود را مسىٔول بدانند و برنامه ای سنجیده برای اولاد خود داشته باشند و ازغفلت و بی توجهی پرهیز کنند که بی خیالی و بی تدبیری اثرات منفی و سوىٔی را در پی خواهد داشت.
استفاده مفید از دوران بانشاط جواني
بهار ازدواج ،دوران جواني است.در این دوران، شور و نشاط مخصوصی برای انسان حاکم می باسد.این فرصت البته با شرایط وزمینه های خودش راهی است که شخص از آن نهایت فایده و لذت را می تواند احساس کند وشور و صفا در این سنین بیشتر به چشم می خورد.
والدین باید زمینه رشد را در فرزندانشان ایجاد کنند و برای فراهم شدن موقعیت ازدواج فرزندان و دوری از گناه و معصیت آنها ،خود را مسئول بدانند و برنامه ای سنجیده برای اولاد خود داشته باشند و ازغفلت و بی توجهی پرهیز کنند که بی خیالی و بی تدبیری اثرات منفی و سوىٔی را در پی خواهد داشت.
بررسی ازدواج از دیدگاه علمی :
ازدواج تنها راه مشروع و سالم تشکیل خانواده است. همه مکاتب و ادیان الهی به ویژه دین مبین اسلام، ازدواج و تشکیل خانواده را توصیه نموده اند. ازدواج به زن و مرد آرامش می بخشد و آنان را از انحراف و رفتارهای جنسی پرخطر و غیر اخلاقی باز می دارد.
در چه سنی باید ازدواج کرد؟
برای ازدواج علاوه بر نیاز به رشد جسمی و جنسی ، رشد روانی و اجتماعی نیز مورد نیاز است. در اواخر دوره نوجوانی رشد جنسی تقریبا کامل می شود و فرد توانایی تولید مثل پیدا می کند. در اواخر سنین نوجوانی اغلب دختران به فکر ازدواج می افتند، در حالیکه پسران در این سنین خواهان ازدواج نیستند. گرچه ازدواج تنها راه مشروع و سالم تأمین نیازهای جسمی و روانی جوانان است، ولی برای یک ازدواج موفق، آمادگی زیستی، روانی، مادی و اجتماعی لازم است. به همین جهت، متخصصان سن مناسب ازدواج را برای دختران ۱۸ تا ۲2 سال و برای پسران ۲3 تا ۲5 سال توصیه می کنند..
معیارهای یک ازدواج موفق چیست ؟
انتخاب همسر از مهمترین تصمیمات فرد در زندگی است، زیرا می تواند آینده فرد را رقم بزند. تشکیل خانواده سالم، متعادل و پایدار مانند هر امر مهم دیگری به تفکر منطقی و تلاش و کوشش نیازمند است. جوان می بایستی بر اساس معیارهای اصولی، منطقی همسر آینده خود را شناسایی و انتخاب نماید و آنگاه به انجام پیوند زناشویی اقدام کند. بصورت کلی اصالت خانوادگی به عنوان اساسی ترین معیار انتخاب همسر شناخته می شود. ایمان، اخلاق نیکو و روان سالم، و تناسب زوجین در ویژگیهای ظاهری، سنی، تحصیلی، فرهنگی، تربیتی و اعتقادی از موارد اساسی در انتخاب همسر است
در زیر به چند عامل برای یک ازدواج موفق اشاره می شود:
سلامت جسمی و روانی
انسان سالم، خانواده سالم ایجاد می کند. برخی از بیماریها ممکن است تهدیدی جدی برای سلامت انسان و همسر آینده او باشد..
منبع درآمد و شغل مناسب
برای یک ازدواج موفق و زندگی سعادتمند، مسأله شغل می بایستی جدی گرفته شود. با داشتن کار و شغل، عشق و محبت زوجین در منزل رونق و تداوم می یابد. با وجودیکه داشتن شغل و درآمد لازمه خوشبختی خانواده است، باید توجه داشت که امکانات مالی به تنهایی نمی تواند حل کننده همه مشکلات یک خانواده و متضمن خوشبختی باشد و اهمیت آن تنها بایستی در کنار سایر عوامل ارزیابی شود
داشتن نیت و اراده برای تشکیل خانواده
هر یک از زوجین باید با دید باز و با رضایت خود اقدام به تشکیل خانواده نمایند. ازدواج نباید به عنوان راه حلی برای دوری از مشکلات خانوادگی جوان در خانواده در نظر گرفته شود، بلکه ازدواج زمانی موفق خواهد بود که با هدف تشکیل خانواده و تعالی روحی زوجین درنظر گرفته شود. با وجودیکه والدین در راهنمایی جوانان در انتخاب همسر نقش تعیین کننده ای دارند، این نقش باید به صورت مشاوره ای باشد و نباید بصورت تحمیلی و سلب اختیار جوان در تعیین شریک زندگی آینده اش باشد
مسئولیت پذیری و پاسخگویی به نیازهای جسمی روحی و عاطفی همسر
زوجین باید متوجه باشند که با تشکیل خانواده، نقشهای جدیدی برای آنان بوجود می آید که می بایستی در مقابل آن مسئولیت پذیر باشند. زن و مرد متأهل نسبت به یکدیگر متعهد هستند و می بایستی با تمام وجود سعی در ایفای وظایف نمایند. یکی از اساسی ترین پایه های موفقیت یک زندگی زناشویی، شناخت دقیق نیازهای جسمی ، روحی و عاطفی همسر و تلاش مستمر و دائم در پاسخ به این نیازهاست . زوجین می بایستی در این جهت به یکدیگر کمک رسانند و مشوق و همکار یکدیگر باشند. همچنین لازم است تا از توقعات خارج از توانایی همسر اجتناب گردد. به عبارت دیگر زوجین باید تلاش کنند تا در کنار یکدیگر باشند و نه در مقابل هم.علاوه بر این، هر یک از زوجین می بایستی مسئولیت تنظیم خانواده را بپذیرند و تعداد فرزندان و فاصله مناسب تولد آنان را رعایت نمایند.
زوجین می بایستی در همه حال و در هر شرایطی به همسر خود احترام بگذارند. نزدیکی زوجین هیچگاه حق توهین و تحقیر یکدیگر را به آنان نمی دهد. با اولین توهین به همسر، اولین گام برای فروریختن بنای خانواده برداشته شده است و اصالت خانواده زیر سؤال می رود. هیچ خطایی از طرف همسر، شما را محق به توهین به او نمی کند. گذشت لازمه هر رابطه طولانی مدت است. انسان در طول زندگی مرتکب خطاهایی می گردد و گذشت و راهنمایی دوستانه همسر، زمینه پیشگیری از وقوع مجدد آن خطا را فراهم می کند، احساس صمیمیت را تقویت می کند و زندگی را به کام زوجین شیرین می سازد .
معنویات
دین داری ، تقویت معنویات و توجه به دستورات مذهبی که به زیبایی در دین مبین اسلام و سایر ادیان الهی به آن پرداخته شده است، همچون چراغی روشن در راه تعالی بشریت است. زوجین باید به تقویت معنویات در یکدیگر یاری رسانند و در این صورت است که عطر و طراوت ایمان، فضای خانوادگیشان را صفا می بخشد
رسیده باشد.هدف اصلی ازدواج و تشکیل خانواده، ارضای غریزه جنسی و شهوانی نیست.بدون شک، خالق بزرگ هستی خواهان تداوم زندگی انسان روی کره خاکی است و تنها راه تداوم نسل بشر، آمیزش جنسی است. خداوند کششی بین دو جنس مخالف (نر و ماده) برقرار ساخت، که اگر این کشش میان نر و ماده نبود، آمیزشی میان دو جنس مخالف صورت نمی گرفت، و اگر آمیزش در کار نبود نسل بشر منقرض می گشت.قوی ترین نیرویی که زن و مرد را به یکدیگر می کشاند، غریزه جنسی است. در حقیقت، جاذبه جنسی بین زن و مرد علت محدثه خانواده و علت مبقیه آن است؛ ولی هدف اصلی ازدواج، ارضای غریزه جنسی نیست، بلکه عاملی ورای این عامل شهوانی و تمتعات جنسی است که عبارت است از تولید نسل.بهترین دلیلی که می توان بر این مدعا که هدف اصلی از ازدواج صرف تلذذ و تمتع جنسی بردن نیست جدائی مردان از زنان نازا و زنان از مردان عقیم آن هم با وجود تلذذ جنسی در حد ارضاء و وجود اقتصاد سالم و وضع معیشتی مناسب در خانه است..
از لحاظ جهان شناسی، وظیفه خانواده (زن و مرد) مزایای ازدواج سالم و موفق چیست ؟
موفقیت در ازدواج تنها در تامین مادیات خلاصه نمی شود . تحقیقات گویای این مطلب هستند که تمام افراد خانواده در یک زندگی مشترک سالم سعادتمند و کامل از مزایای آن بهره مند خواهند شد همه ما می دانیم که خداوند به مزایای زندگی مشترک آگاه است و به همین دلیل بوده که زن ها و مرد ها را تشویق به ازدواج کرده و نتیجه این تحقیقات چیزی جز سخنان خداوند نیست.
مزایای ازدواج موفق برای کودکان و نوجوانان آن خانواده :
تحقیقات نشان می دهد که کودکانی که در آغوش گرم خانواده بزرگ می شوند برتری های بیشتر ی نسبت به سایرین دارند. از آن جمله می توان موارد زیر اشاره کرد.
ـ احتمال ورود آنها به مدارج بالاتر علمی بیشتر است.
ـ از نظر آکادمیک بچه های موفق تری هستند.
ـ از نظر جسمی سالم تر هستند.
ـ از نظر عاطفی سالم تر هستند
ـ ناآرامی های کمتری را در مدرسه از خود نشان می دهند.
ـ احتمال کمتری وجود دارد که قربانی سو استفاده جنسی شوند
ـ کمتر از الکل و مواد مخدر استفاده می کنند
ـ کمتر مرتکب جنایت می شوند
ـ ارتباط بهتری با پدر و مادر خود دارند
ـ وقتی ازدواج کردند. احتمال طلاق کمتر است
- در ففر بزرگ نمی شوند
تحقیقات نشان می دهد که خانم هایی که در یک ازدواج سالم هستند نسبت به خانم هایی که از ازدواج نا موفق هستند مزایای بیشتری دارند از جمله:
ـ از ارتباط خود راضی هستند
ـ از نظر احساسی سالم تر هستند
ـ از نظر مالی غنی تر هستند
ـ کمتر قربانی خشونت سو استفاده های جنسی و یا سایر جرم ها می شوند
ـ تلاش کمتری برای خودکشی انجام می دهند.
ـ از الکل و مواد مخدر استفاده نمی کنند
ـ زیر خط فقر به سر نمی برند
ـ با فرزندان خود ارتباط بهتری برقرار می کنند
ـ از نظر جسمانی سالم تر هستند
مزایای ازدواج سالم برای مردها:
تحقیقات مزایای بسیار زیادی را در مورد مردانی که در یک ازدواج سالم هستند نسبت به سایر آقایان پیدا کرده است به نمونه زیر توجه کنید
- عمر طولانی سلامت جسمانی تامین مالی اشتغال بلند مدت
- دستمزد بالا ریسک کمتر در روی آوردن به مواد مخدر مشروبات الکلی داشتن ارتباط بهتر با فرزندان احتمال کمتر به ارتکاب به جرم و جنایت. احتمال کمتر در خودکشی
مزایای ازدواج سالم برای اجتماع:
زمانی که در جامعه درصد افرادی که در یک ازدواج سالم هستند بیشتر شود مزایای بی شماری به همراه آنها با اجتماع وارد می شود .
ـ داشتن شهروندان سالم از نظر فیزیکی
ـ دارا بودن شهروندان سالم از نظر احساسی
ـ بالا رفتن درصد افراد تحصیلکرده
ـ کاهش خشونت های خانوادگی
ـ کاهش امار جرم و جنایت
ـ کاهش میان ارتکاب به جرم در نوجوانان و حوانان
ـ کاهش میزان مهاجرت
ـ افزایش ارزش دارایی های افراد
ـ کاهش نیاز به خدمت مشاوره خانوادگی
زمان مناسب برای پیشنهاد ازدواج دادن و پیشنهاد ازدواج را چگونه مطرح کنیم
پیشنهاد ازدواج دادن بی شک یکی از مهمترین و بزرگترین گامهایی میباشد که تا به حال برداشته اید. شما خواهان آن هـستـید که در آن لحظه همه چیز عالی و بـه بـهتـریـن نحو پیش رود و از آن مهمتر که می خواهید پاسخ وی مثبت بـاشـد! ایـن نکـات را هــنگام دادن پیشنهاد ازدواج مد نظر قرار دهید تا شانس موفقیت شما افزایش یابد:
1 ـ مطمئن گردید که فرد مناسبی را برگزیده اید:
واضح است نه! امــا حـقـیقت امر آن است که ازدواج چیزی نیست که بخواهید بـخاطـر انــگیــزه هــای آنــی وارد آن گردید. ممکن است شما دیوانه وار همدیگر را دوست داشته باشید اما اگر هــمسرتان خواهان فرزند باشد اما شما نه، ازدواج شما قطعا زیاد دوام نخواهد آورد و یا آنکه ارزشهای شما با ارزشهای همسرتان متفاوت باشد. اگر در مورد فردی که میخواهید با وی ازدواج کنید تردید دارید، بهتر است بیشتر درباره آن بیاندیشید.
2 ـ مطمئن شوید هر دوی شما آمادگی دارید:
پیـش از آنـکه پیـشنهاد ازدواج دهید درباره آن که در زندگی بدنبال چه اهدافی میباشید، حتــی اهداف ۵۰ سال آینده خود با یکدیگر صحبت کنید. هر چه بیشتر بــا یـکدیگر در مــورد آن چـه بــرای شـما حائز اهمیت میباشد گفتگو کنید بیشتر متوجه آن میگردید که آیا با یکدیگر تفاهم و سازگــاری داریـد یــا خیر.
3 ـ از پدر و مادر وی اجازه بگیریـد:
شـما ابـتـدا باید بدانید که آیا اگر پـیش از ازدواج با پدر و مادر وی مشورت کرده و اجازه بخواهید، آنها را خوشنود میسازد یا خیر. ایـن نـکته شـایـد عـجیـب بـــنظر آید اما شما که نمی خـواهید پـدر زن و مادر همسر آیـنـده خود را برنجانید؟ این عمل برای آنکه دلشان را بدست بیاورید بسیار موثر خواهد بود.
4 ـ به طریقی پیشنهاد بدهید که خوشایند وی باشد:
به پیـشنهاد ازدواج هـمچون یک هدیه به بانوی زندگی خود بنگرید. آن را بـطریقـی طـرح ریزی کنید که باب میل و سلیقه وی بوده و مطابق با شخصیتش باشد. آیا وی رومـانتـیـک اسـت و یـا اهـل تـفریح و شوخ طبعی؟ آیا میل دارد بطور محرمانه از وی خواستـگـاری کنـیـد و یا روی دیــوار درخـواست خود را بنوسید؟
عوارض ازدواج دير هنگام:
ـ چند سالی است که درکشورمان شاهد تاخیر در ازدواج و افزایش سن ازدواج در بین جوانان و نداشتن تمایل به ازدواج هستیم. به نظر می‌رسد عوامل متعددی در این امر دخیلند که از جمله آنهامی‌توان به تغییر در باورها و الگو‌های فكری و رفتاری جوانان، شکل گرفتن تعریفجدیدی از روابط خانوادگی در ذهن آنان، تنگناهای مالی و اقتصادی، نبود شغل مناسب وثابت و نداشتن مسكن و ادامه دادن تحصیل تا مقاطع عالی در بین ختران اشاره کرد. تجرد در سنین بالا غالبا با پیامدهای منفی همراه است . تجرد در سنین بالا هم برای دختران و هم برای پسران غالبا با پیامدهای منفی همراه است .
ـ افزایش سن ازدواج، معلول فراهم بودن زمینه ارضای نامشروع نیازهاست
ـ تعیین مهریه سنگین بر مبنای تاریختولد شمسی و در برخی موارد تاریخ تولد میلادی و توقع برپایی مراسم باشکوه درسالن‌های مجلل و ایام نامزدی طولانی که توام با مخارج هنگفت است، از جمله دلایل عدمرغبت پسران برای ازدواج میباشد که در صورت کاهش انتظارات خانواده‌ها، سن ازدواجپایین آمده و بدین ترتیب از صدمات ناشی از ازدواج دیر هنگام جوانان به میزان زیادی کاسته می‌شود.
ـ فرهنگ سازی در ترویج سنت ازدواج در بین جوانان یک ضرورت است .
