به قلم ـ عباس کرم الهی
می خواهم با استفاده از مقدمه ای به انتخابات هیئت مدیره و بازرسان گروه تئاتر اندیشه وابسته به انجمن هنرهای نمایشی اداره ی فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شوش بپردازم که ممکن است برای بعضی از عزیزان تلخ باشد ولی درس عبرتی مناسب باشد .
مقدمه :
وقتی که نزدیک به انتخابات مجلس شورای اسلامی یا شوراهای اسلامی شهر و روستا نزدیک می شویم به جای اینکه مطالعه کنیم که شهرمان چه مشکلاتی دارد و به چه نماینده ای نیازمند است , اقوام و دوستان خود را در نظر می گیریم که اگر فلانی انتخاب شد گره ایی از مشکلات مرا باز خواهد کرد .
آیا خود را در نظر می گیریم یا بافت شهرمان را؟ وقتی خودمان را در نظر بگیریم مسلما برای ما هیچ فرقی نمی کند که اعضای شورای اسلامی شهرم « فرهنگی باشند یا پزشک ـ بنگاه دار باشند یا کشاورز » فقط دوست یا از اقوام باشد همان را انتخاب می کنیم در صورتی که شورای اسلامی شهر اگر هفت نفره است باید « یک کارشناس حقوق ـ یک کارشناس معماری ـ یک کارشناس مسکن و شهرسازی ـ یک کارشناس جمعیت شناسی ـ یک کارشناس حسابداری ـ یک کارشناس فرهنگی و هنری و یک کارشناس ورزش » انتخاب کنیم که بتوانیم یک شهر آباد و توسعه یافته داشته باشیم .
برای اینکه به هدفم برسم یک مثال دیگر می زنم ؛ کسی که می خواهد راننده باشد ؛ باید ابتدا رانندگی یاد بگیرد و زیر نظر مأمور راهنمایی و رانندگی امتحان بدهد ؛ اگر خوب رانندگی را یاد گرفنه باشد قبول شده و گواهینامه دریافت می کند تازه طبق قوانین مدتها از شهر خود نباید به بیرون رفته و رانندگی کند ـ یک فوتبالیست اگر بدون تمرین و حرکات کششی وارد زمین بازی شود ممکن است رباط صلیبی پایش پاره شود و یا منیسک زانوی پاره گردد و در نتیجه ممکن است مدتها یا برای همیشه فوتبال را کنار بگذارد .
یک خطاط اگر نمایشگاهی راه اندازی می کند و مردم از تابلوهایش لذت می برند ؛ یک موسیقی دان اگر خوب با دستگاه «سنتور ـ سه تار ـ سرنا ـ ویولن و..... » روح را جلا می دهد و یک بیمار را از افسردگی نجات می دهد باید با نت موسیقی آشنایی کامل داشته باشدیعنی هم آموزش دیده باشد و هم مرتب تمرین کند .
کسی که خواننده ی خوبی است و خوب چهچه می زند و به حنجره طلایی معروف می شود ؛ کسی که قاری برجسته ی بین المللی است و هر ساله مقام می آورد ؛ کسی که خوب سوارکاری می کنند و از روی موانع بدون خطا پرش می کند و قهرمان می گردد ؛ همه و همه اول نیاز به آموزش دارند و سپس در تمرینات مرتب باید شرکت کنند که از بقیه عقب نمانند .
تئاتر هم همین است و هیچ فرقی باسایر هنرها و ورزش ها ندارد ؛ اول باید آموزش دید بعد مرتب تمرین کرد ؛ تازه تئاتر از چند بخش مجزا اما آمیخته ی در هم تشکیل شده است . یکی به دنبال نمایشنامه نویسی می رود ـ یکی به دنبال کارگردانی است ـ یکی عاشق بازیگری است و دیگری به دنبال طراحی نور است اما همه همان حقله های یک زنجیر هستند که به هم متصلند و اگر یک حاقه پاره شود تمام زنجیر روی زمین می افتد .
واضح تر اینکه اگر همه بازیگران حاضر باشند ولی نور پرداز نیاید یا نور پرداز هم آمده باشد ولی افکتور یک جاسه در ژنرال ها عایب باشسند آن جلسه خود به خود تعطیل می شود . حال شما در نطر بگیرید که یک نفر مب خواهد داوطلب هیئت مدیره شود ؛ چنین شخصی یعنی همه فن حریف ؛ کسی است که سبک های اجرایی را خوب می شناسد ؛ باید تفاوت « اکسپرسیونیسم (درون آزمایی) ـ تئاتر پوچی (تئاتر ابزورد یا نمایش بی معنی) ـ دادائیسم (سرگرمی و مسخرگی) ـ رومانتیسم (شاعرانه) ـ رئالیسم (واقع گرایی) ـ سمبولیسم (نمادگرایی) ـ سورئالیسم (آن سوی حقیقت یا ورای حقیقت) ـ امپرسیونیسم (احساس و تاثر) ـ فرمالیسم (شکل گرایی) ـ تئاتر اپیک (نمایش روایتی، ارسطویی) ـ ناتورئالیسم (طبیعت گرایی) ـ مدرنیسم (امروزی) ـ کمدی کلاسیک (طنز کهن) ـ کمدی رمانتیک (کمدی عاشقانه) و طنز ( انتقادی ) » خوب بشناسد و اگر به عنوان داور از وی استفاده شد پس از گذشت 5 دقیقه از نمایش سبک اجرای آن را تشخیص دهد .
و اگر روزی به وی پیشنهاد کارگردانی شد بداند ، افراد مهارت‌هاى خاصى را از طريق ديدن فرا مى‌گيرند و کارگردان طرز کاربرد وسيله‌اى يا چگونگى ساختن يک شيء را نشان مى‌دهد. شايد اين اولين روشى باشد که بشر بکار برده است و در صورت نداشتن امکانات کافي، شايد مناسب‌ترين روش براى آموختن مهارت‌ها باشد؛ زيرا با استفاده از اين روش، کارگردان مى‌تواند مهارتى را به تعداد زيادى از بازیگران تازه کار و در طى زمانى کوتاه ارائه دهد. مهمترين حس اين روش به کار‌گيرى اشياء حقيقى و واقعى در آموزش است. البته اين روش به تنهايى بکار نمى‌رود و معلم ضمن ارائه روش نمايشي، ناچار به استفاده از روش سخنرانى نيز هست. از روش نمايشى براى درس‌هايى که جنبه عملى و فنى دارند بيشتر مى‌توان استفاده کرد. روش نمايشى از چهار مرحله تشکيل شده است. « مرحلهٔ آزمایش و سنجش ـ مرحلهٔ آمادگی ـ مرحلهٔ توضیح ـ مرحلهٔ نمایش ـ مراحل اجراى روش نمايشى» و هر مرحله توضیحاتی دارد که کارگردان این توضیحات را باید بداند .
کسی که داوطلب هیئت مدیره می شود نباید به بهانه های مختلف از بازیگری فرار کند که اگر فراری از گزفتن نقش باشد به خود ثابت کرده که با تئاتر بیگانه است و از تئاتر خوشش نمی آید .
دانستن این مطالب برای داوطلبین بسیار مفید است تا در فرصت بافیمانده از طریق فضای مجازی مطالعه داشته باشند تا از غافله (رقیبان) عقب نمانند .
