تهیه و تنظیم ـ عباس کرم الهی
روز چهارشنبه 19 آبان 1395 ساعت 10 صبح به همت مرکز بهداشت شهرستان شوش و با همکاری ادارات تبلیغات اسلامی و آموزرش و پرورش ، همایش اربعین و سلامت در سالن امور تربیتی این شهرستان برگزار شد.
با حضور دکتر توکلی معاونت بهداشتی و دکتر مؤذن معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان دزفول ، آیت الله امام امام جمعه ، جمعی از مسئولین ادارات ، دهیاران و مدیران هیئات مذهبی شهرستان شوش ، در آستانه ی اربعین حسینی ، همایش اربعین و سلامت به منظور رعایت موارد درمانی و بهداشتی به هنگام راهپیمایی از محور مرزی چذابه به کربلای معلا برگزار شد .
مهندس میرزایی سرپرست مرکز بهداشت شهرستان شوش ضمن عرض خیر مقدم به حاضرین در همایش ، توصیه های لازم را به بیماران خاص خصوصاً بیماران دیابتی که قصد راهپیمایی به کربلا را دارند ارائه نمود و در این راستا عنوان نمود : بهترین روش برای درمان و کنترل دیابت ، اصلح عادات غذایی است ، پس با تغذیه ی صحیح و رعایت نکات زیر دیابت خود را حین رفتن به کربلا کنترل کرده و از ایجاد عوارض آن پیشگیری کنید :
1 ـ کاهش وزن : در افراد چاق و دارای اضافه وزن ، در پایین آوردن قند خون بسیار مؤثر است .
2 ـ برنامه های غذایی باید به گونه ای تنظیم گردد که روزانه 6 وعده ی غذایی با حجم کم استفاده شود . به خصوص در افرادی که باید انسولین تزریق کنند ، مصرف 3 وعده ی اصلی « صبحانه ـ ناهار و شام » سه میان وعده « قبل از ناهار ـ عصر و قبل از خواب » با در نظر گرفتن ساعت مصرف غذا بسیار اهمیت دارد .
3 ـ افراد دیابتی وابسته به انسولین باید مدت کوتاهی پس از تزریق انسولین ( بسته به نوع انسولین تزریقی ) یک وعده ی غذایی یا میان وعده مصرف کنند . اگر فاصله ی زمانی بین تزریق انسولین و مصرف غذا طولانی شود امکان کاهش قند وجود دارد که می تواند خطر آفرین باشد . هم چنین هیچ گاه بلافاصله پس از تزریق انسولین نخوابید .
4 ـ باقلا و سیب زمینی قند بالایی دارند و باید بسیار کم (حداکثر هفته ای یک بار ) مصرف شوند .
5 ـ باقلا سبز حتما باید با پوست مصرف شود تا قند خون را آهسته تر بالا ببرد .
6 ـ از مصرف نان های تهیه شده با آرد سفید مانند « باگت و ... » خوداری کنید و حتما از نان های سبوس دار مانند « نان بربری ـ سنگک و نان جو » استفاده شود . در غیر این صورت « سبوس گندم تهیه نمایید و بر روی « سالاد ـ نان ـ ماست و یا غذای مصرفی » خود بریزید . برنج را می توان به مقدار متعادل یعنی ( 2 یا سه بار ) در هفته استفاده کنید ، آن هم به صورت یک وعده در روز و ترجیحا به شکل مخلوط با حبوبات یا سبزیجات ) و ماکارونی را حداکثر یک بار در هفته استفاده کنید .
7 ـ برای جلوگیری از افزایش قند خون ، از مصرف هم زمان « برنج ـ سیب زمینی و ماکارونی » در یک روز اکیدا خودداری نمایید .
8 ـ مصرف کیک ، کلوچه و بیسکویت را تا حد امکان کاهش دهید و فقط گاهی در وعده ها و به صورت سبوس دار استفاده کنید .
9 ـ روغن های مایع از جمله « زیتون ـ کلزا یا کونالا ـ ذرت ـ آفتابگران ـ سوبا و ... » جایگزین روغ های « جامد ـ گیاهی ، حیوانی و ...» گردد ولی در مصرف آنها زیاده روی نشود . در ضمن استفاده از « خامه ، سرشیر ، انواع سس ، غذاهای آماده » به شدت کاهش یابد و به حداقل ممکن برسد .
10 ـ مصرف ماهی و مرغ را افزایش داده و ( 2 تا 3 عده در هفته ) و گوشت قرمز کاهش یابد یعنی ( حداگثر یک بار در هفته) و هم چنین از انواع « آب پز ـ بخار پز و یا تهیه شده در داخل فر » به جای سرخ کرده استفاده کنید .
11 ـ مصرف روزانه 2 تا 3 لیوان لبنیات کم چرب (1/5 درصد چربی ) و یا معادل 2 تا 3 قوطی کبریت پنیر توصیه می شود .
12 ـ روزانه 6 تا 8 لیوان مایعات ( ترجیحا آب ) مصرف شود .
13 ـ سعی کنید حداقل یک بار در روز ، غذای شما آب پز و یا کم روغن باشد .
14 ـ سعی کنید هفته ای چند بار از حبوبات استفاده کنید .
15 ـ مصرف « قند و شکر ـ ژله های قندی ـ شکلات ـ پلکی ـ عسل ـ مربا ـ خرما ـ شربت ـ نوشابه ـ بستنی ـ آب میوه های صنعتی ـ گز ـ سوهان ـ کیک ـ شیرینی های تر و خشک ـ چیپس ـ پفک ـ سوسیس و کالباس ـ غذاهای کنسروی ـ سس مایونز ـ کله پاچه ـ لبو ـ کد حلوایی ـ نارگیل و حتی نمک » را به حداقل ممکن برسانید .در صورت تمایل فرد دیابتی به مصرف این قبیل مواد غذایی می توان از فراورده های مشابهی که مخصوص این افراد تهیه شده است در میان وعده و به مقدار کم استفاده کرد .
16 ـ بهتر است به جای مصرف قند از خشک بار استفاده گردد . بر حسب اولویت « توت خشک ـ کشمش قرمز ـ خرمای خشک ـ انجیر خشک ـ کشمش سبز ـ برگه های زردآلو » به مقدار کم استفاده شود .
17 ـ مصرف روزانه ی سبزیجات و میوه ها را فراموش نکنید ، سبزیجات ملنند « سبزی خوردنی ـ کاهوـ کلم ـ شوید ـ شنبلیله ـ سیر ـ کدو و خیار » در پایین آوردن قند تأثیر زیادی دارند .
وی در ادامه به میوه هایی که به نسبت از قند کمتری برخوردار هستند اشاره کرد و گفت « سیب ـ پرتقال ـ هلو ـ گلابی ( هر کدام یک عدد برابر با یک واحد ) ـ توت ( یک لیوان ) ـ توت خشک ( 3 قاشق غذاخوری ) ـ گریپ فرود ( نصف میوه ) ـ نارنگی ( دو عدد کوچک ) ـ گیلاس و آلبالو ( در مجوع 12 عدد ) ـ طالبی ، خربزه و هندوانه ( یک لیوان خرد شده ) و موز ( نصف یک موز متوسط) .
مهندس میرزایی در پایان به دیابتی ها هشداری در مورد افت قند خون نیز داد و خاطر نشان نمود : در صورتی که بیش از میزان توصیه شده توسط پزشک ، انسولین تزریق گردد ؛ ورزش های شدید و سنگین که برای دیابتی ها مفید نیستند انجام شود . مدت ورزش بیش از یک ساعت طول بکشد و یا برنامه ی غذایی مرتبی وجود نداشته باشد ممکن است کاهش قند خون اتفاق بیافتد که بسیار خطر ناک بوده و باید برای رفع این مشکل هر چه سریعتر اقدامات لازم به عمل آید در غیر این صورت خطر « بی هوشی ـ غش ـ کما و حتی مرگ » وجود دارد و بهترین کار هنگام افت قند خون این است که بلافاصله مایعات قندی مانند « نوشابه ـ و حتی بستنی یخی و یا سه حبه قند و یا یک قاشق غذاخوری شکر یا عسل » را در یک لیوان آب حل کرده و مصرف شود و پس از 15 دقیقه قند خون را اندازه گرفت و در صورت بهبودی « یک عدد میوه یا 2 کف دست نان همراه با پنیر» استفاده گردد در غیر این صورت مجددا مایعات قندی که اشاره شد استفاده شود . در ضمن در صورت انجام فعالیت های سنگین باید قبل ، بعد و طی ورزش ؛ کربوهیدرات اضافی نظیر « میوه ، خرما ، نان و ... » را مصرف نمود .
در ادامه آیت الله امام ، امام جمعه ی شهرستان شوش با استفاده از آیات و احادیث زائرین حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) را به رعایت نکات بهداشتی برای حفظ سلامتی جسم و روح را توصیه نمود و در این راستا اظهار داشت : یکی از مسائلی که در زندگی ما ایرانیان به اشتباه تجویز و رایج شده است.وبعضاً شنیده یا دیده می شود که، پزشکان تغذیه وغیره برای افراد چاق تجویزمی کنند. پرهیز از شام خوردن است، درحالی که در اسلام بهترین زمان برای خوردن غذا ، دو وعده در روز یکی در هنگام صبح و دیگری را درهنگام شام سفارش کرده اند و در این خصوص ، حضرت رسول اکرم (ص) می فرمایند : « شام را وا مگذارید، هرچند با خوردن یک دانه خرمای خشکیده ؛ هم که باشد. من بر امّت خویش از این بیم دارم، که از وا گذارن شام ؛ پیری ودرهم شکستگی زودرس به سراغشان آید؛ چرا که شام ،مایه نیرومندی پیر و جوان است.
وی در ادامه به یکی از حدیث های امام جعفر صادق (ع) خطاب به فردى که از سوء هضم و درد معده شکایت داشت ضمن خواندن آیه فوق فرمودند: « فقط اول روز و اول شب به تغذیه بپرداز و میان صبحانه و شام چیزى نخور که ما یه ی فساد بدن است. مگر گفته ى خدا را نشنیده اى که مى فرماید: « وَلَهُمْ رِزْقُهُمْ فِيهَا بُكْرَةً وَعَشِيًّا ـ روزى آنان بامدادان و شامگاهان است » ؛ بنابراین بر خلاف عادت امروز که ناهار تبدیل به اصلی ترین وعده غذایی مردم شده است، در تغذیه اسلامی غذا خوردن در اواسط روز جایگاهی نداشته برای سلامت مضر می باشد و باید به دو وعده غذا در شبانه روز اکتفا کرد.
وی در ادامه به رعایت نظافت شخصی و آراستگی ظاهری از دیدگاه قرآن اشاره کرد و گفت : یکی از راه‌هایی که خداوند متعال به انسان برکت و وسعت رزق عنایت می‌فرماید، نظافت شخصی و آراستگی ظاهری است که البته باید این آراستگی در حد شرع و عرف باشدو در مجموع از نظر اسلام رعایت مسائل بهداشتى واجب است، زیرا در اسلام حفظ جان واجب است و اگر عدم رعایت مسائل بهداشتى سبب به خطر افتادن جان انسان‌ها شود در این صورت رعایت اصول و مسائل بهداشتى لازم است.
امام جمعه ی شهرستان شوش در ادامه به یکی از احادیث رسول اکرم(ص) پیرامون نظافت اشاره کرد و تصریح نمود : آن حضرت در مورد نظافت توصیه فرموده و به‌خاطر اهمیت نظافت و بهداشت، آن‌را قرین وهم‌ردیف ایمان قرار داده و می‌فرماید: «النظافته من الایمان ـ نظافت و ایمان عضو جدایی‌ناپذیر از یک دیگرند» ، چون انسان زیبا، با هرچیزی که سر و کار دارد باید دارای رنگ معنوی و در واقع الهی باشد، چنان‌که خداوند متعال در آیه ۱۳۸ بقره می‌فرماید: «صِبْغَةَ اللّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدونَ ـ رنگ خداست (که به ما رنگ ایمان و سیرت توحید بخشیده) و چه رنگی بهتر از رنگ (ایمان به) خدا؟ و ما او را پرستش می‌کنیم».
وی افزود : برخوردارى از بهداشت و سلامتى یکى از حقوق مسلم فردى و اجتماعى است که در دین اسلام به‌صورت تکلیف وجوبى، حرمتى، استحبابى و یا مکروهى گنجانده شده است. بهداشت و پیشگیرى سبب سلامتى فکرى و جسمى جامعه مى‌شود و از نظر اقتصادى نیز مقرون به صرفه است. تحقیق در آیات قرآن و احادیث و متون اسلامى توجه و دقت اسلام را نسبت به بهداشت و سلامتى فرد و جامعه روشن مى‌سازد. هیچ دین و مکتبى مانند اسلام، نسبت به مسائل و اصول بهداشتى سفارش نکرده است. اسلام اکثر مسائل بهداشتى را تحت عنوان واجب، حرام، مستحب یا مکروه بیان کرده است. مثلاً خوردن خبائث و چیزهاى پلید از قبیل؛ خون، چرک، ادرار، مدفوع، گوشت مردار، گوشت حیوانات حرام گوشت، خوردن خاک، شراب، آبجو و سایر مسکراتى که عقل را زایل و سلامتى انسان را به خطر مى‌اندازد، حرام است، از طرفى بسیارى از مسائل بهداشتى که نقش مهمى در سلامتى انسان دارند را تحت عنوان واجب یا مستحب بیان کرده است. مثلاً از شرایط نماز، طهارت بدن و لباس است و وضو و غسل از واجبات و مقدمات نماز شمرده شده و در وضو و غسل، شستن داخل بینى و دهان و مسواک زدن مستحب است.
دکتر مؤذن معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان دزفول به عنوان آخرین سخنان خطاب به زائران حضرت امام حسین(ع) که به صورت راهپیمایی از سه محور ( مهران ـ چذابه و شلمچه ) وارد خاک عراق می شوند به شرح زیر توصیه های لازم را تشریح نمود :
الف ) ـ توصيه هاي قبل از عزيمت:
قبل از عزيمت به کشور عراق دقيقاً به نکات ذيل توجه فرمائيد:
1 ـ در کليه جلسات آموزشي شرکت مسافرتي مربوطه شرکت فرمائيد و به نکات مطروحه توسط مدير مربوطه توجه فرمائيد.
2 ـ چنانچه مبتلا به بيماري مزمن از قبيل صرع، ديابت، فشار خون و غيره ميباشيد حتماً پزشک معالج خود را در جريان قرار داده و توصيه هاي ارائه شده توسط ايشان را کاملاً رعايت فرمائيد، زيرا عدم مراجعه مي تواند منجر به عواقب بسيار خطير و بعضاً چاره ناپذير در طول سفر گردد. ضمناً اين قبيل زائرين بايستي سوابق پزشکي خود را به طور کامل همراه خود داشته باشند.
3 ـ به موقع جهت تزريق واکسن مننژيت (از نوع جديد) اقدام نمائيد در اين مورد:
الف) واکسن بايد حداقل 10 روز قبل از خروج از کشور تزريق شود تا مؤثر باشد.
ب) اگر ظرف 2 سال گذشته نوع جديد واکسن را تزريق کرده ايد، نيازي به تزريق مجدد واکسن نميباشد.
ج) اگر تزريق واکسن ميسر نشده، در هر زمان که ميسر شد، تزريق کنيد.
د) تزريق واکسن آنفلوآنزا به ويژه در شرايط و بيماري هاي زير مورد تأکيد قرار گرفته است:
بيماري هاي قلبي، ريوي، آسم، سابقه آنفارکتوس قلبي ، نارسايي کبد و کليه، ديابت، بيماري مزمن و افراد بالاي 50 سال.
4 ـ بيماران دياليزي حتماً نامه اي از متخصص مربوطه يا مراکز دياليز تهيه کنند که در آن نوع بيماري، تاريخ شروع، درمان، نتايج آزمايش هاي HBCAG و HBCAB وHIV و هم چنين تعداد دفعات، مدت دياليز در هفته، ميزان هپارين و وزن بيمار به زبان لاتين در آن درج شده و به همراه خود بياوريد.
5 ـ خانمها قبل از عزيمت به پزشک متخصص زنان مراجعه و از نظر تنظيم عادت ماهانه خود را آماده نمايند.
6 ـ خود را در زمينه هاي مختلف عادتي نظير: پياده روي، زندگي جمعي، اعمال سنگين مسجد کوفه و مسجد سهله و غيره آماده نماييد.
7 ـ اگر مشکل جسمي (مثلاً نياز به دندانپزشکي) داريد، قبل از سفر به درمان بپردازيد تا دچار مشکل نشويد.
8 ـ زائرين محترمي که به گونه اي از مواد مخدر معتادند و عليرغم مشکل اعتياد عازم سفر مي شوند به نکات ذيل توجه ويژه مبذول فرمايند:
الف) اعتياد در کشور عراق جرم است و اگر از زائري مواد مخدر کشف شود با وي طبق مقررات خود عمل خواهند نمود.
ب) در بسياري از مواقع فرد در طول سفر دچار عوارض قطع ماده مخدر ميشود و از پزشکان مرکز پزشکي مطالبه دارو مي نمايد. اين افراد بايستي توجه کنند که مرکز پزشکي براي اين موارد دارويي در اختيار ندارد لذا اکيداً توصيه مي شود که افراد معتاد بدون ترک اعتياد عازم اين سفر دسته جمعي نشوند، چون مشکلات مربوط به آنها گريبانگير بقيه نيز خواهد شد.
ج) در ايران موسساتي وجود دارد که جهت ترک اعتياد اقدام مي کنند اين افراد مي توانند ماه ها قبل به مراکز معتبر ترک اعتياد مراجعه نمايند به هر حال طبق قوانين موجود عزيمت افراد معتاد ممنوع است.
9 ـ داروهاي اختصاصي مورد نياز خود را حداقل براي مصرف 10 روز به همراه داشته باشيد.
10 ـ به خاطر داشته باشيد که هميشه دستگيره ها، شير و شيلنگ توالت ها به خاطر نحوه استفاده از آنها آلوده است، بنابراين هر کس از توالت استفاده ميکند بايد بلافاصله بعد از خروج از توالت دستهاي خود را با آب و صابون بشويد.
11 ـ افراد سيگاري بايستي از سيگار کشيدن در اتاقها، راه روها و فضاهاي بسته خودداري کنند و در پايان سيگار روشن را جايي نيندازند.
ب ) ـ توصيه هاي قابل توجه در نجف اشرف و کربلاي معلا
ـ محل هتل خود را نشانه گذاري کنيد.
ـ همراه با کاروان حرکت کنيد و از کاروان دور نيفتيد
ـ آدرس، شماره تلفن و مشخصات هتل خود را به همراه داشته باشيد.
ـ در صورت گم شدن بدون برنامه و بي هدف به اين طرف و آن طرف نرويد بلکه به اولين هتل يا پليس عراقي مراجعه و از آنها کمک بگيريد.
ـ مرکز پزشکي در نجف اشرف و کربلاي معلا داراي دو درمانگاه در هر شهر مي باشد.
ـ از درمانگاه ها ي فوق الذکر درمانگاه الباقر در کربلاي معلا و درمانگاه النبأ در نجف اشرف بصورت شبانه روزي و درمانگاه ديگر فقط در ساعات روز فعال مي باشند.
ـ مرکز پزشکي در عتبات عاليات خدمات دندانپزشکي ندارد، لذا قبل از سفر مشکلات دهان و دندان خود را مرتفع سازيد.
ـ در هنگام حضور در خانه حضرت علي (ع) و مسجد کوفه از نوشيدن و يا شستشوي دست و صورت با آب چاه موجود در خانه اکيداً اجتناب نمائيد.
ـ هنگاميکه از بيرون به هتل بر مي گرديد و براي استراحت به اتاقهاي خود مي رويد، با بدن گرم و عرق کرده در مقابل باد پنکه يا هواي سرد کولر گازي قرار نگيريد زيرا دچار سرماخوردگي خواهيد شد همچنين توجه داشته باشيد به هنگام ورود به هتل بلافاصله به نوشيدن آب سرد نپردازيد زيرا ممکن است گرمي بدن شما و نوشيدن آب سرد، شمار را ناراحت کند براي اين منظور ميتوانيد چند دقيقه اي صبر کنيد و بعد به نوشيدن آب غير سرد بپردازيد.
ـ استراحت کافي و به موقع و برنامه ريزي مناسب، و هدر ندادن وقت و انرژي خود باعث ميشود که بتوانيد به تمام برنامه هاي زيارتي و سياحتي خود بصورت کامل بپردازيد و يا خستگي مفرط مواجه نشويد.
ـ در بيرون از هتل ها هرگز از آبهاي آشاميدني عمومي و يا نوشيدني هاي ديگر مانند دوغ هايي که در مشک عرضه مي شوند و يا ساير نوشيدني هاي ديگر مطلقاً استفاده نفرمائيد همچنين توجه فرمائيد که از مواد غذايي باز همچون شيريني هاي روباز و غيره اجتناب نمائيد. ضمناً در داخل هتلها نيز فقط از آبهاي معدني پلمپ شده استفاده نمائيد.
ـ موز از ميوه هاي رايج است که براي زائرين محترم تهيه مي شود در مصرف آن زياده روي نشود بويژه موزهاي کال را مصرف نکنيد موز کال ضمن ايجاد يبوست، حساسيها را تشديد مينمايد.
ـ در هنگام ابتلاء به هر گونه بيماري به همراه مدير کاروان خود به درمانگاه هاي مرکز پزشکي در شهرهاي نجف و کربلاي معلا مراجعه نمائيد.
ج ) ـ توصيه هاي بهداشتي ويژه بانوان
عادت ماهانه بانوان امري است طبيعي، ليکن پيشگيري از آن بوسيله داروهاي هورموني در ايام زيارت در بين بانوان بصورت امري رايج درآمده است لذا:
ـ توصيه مي شود قبل از عزيمت به عراق جهت شروع مصرف داروي مناسب براي جلوگيري از عادت ماهيانه با پزشک مشورت داشته باشيد.
ـ خانم هايي که دچار خونريزي هاي غير طبيعي هستند، سابقه بيماري کبدي شديد دارند، سيگاري ميباشند، سن بالاي 35 سال دارند، سابقه سرطان پستان و يا سردردهاي مکرر و شديد دارند، به هيچ عنوان از قرصهاي جلوگيري از عادت ماهانه استفاده ننمايند و در اين مورد حتماً پزشک خود را در جريان بگذارند.
ـ بهترين قرص جهت مصرف، قرص خوراکي ضدبارداري از نوع کرم رنگ يا LD ميباشد ولي در موارد خاصي به توصيه پزشک معالج مي توان قرص سفيد رنگ HD استفاده نمود ولي به هيچ وجه توصيه به مصرف قرصهاي سه رنگ و قرص شيردهي جهت جلوگيري از عادت ماهانه نمي شود. در هر صورت تصميم با پزشک شماست. بايد بدانيم که بعضاً قرصهاي هورموني نيز کمک کننده نيستند و نميتوان بطور قطع حساب کرد.
ـ زمان صحيح شروع مصرف قرصهاي جلوگيري از بارداري خوراکي از روز پنجم بعد از شروع خونريزي ميباشد که بصورت روزانه يک عدد مصرف مي گردد.
ـ اگر زائرين محترم فرصت کافي در اختيار دارند مي توانند شروع دارو را يک يا دو ماه قبل از عزيمت داشته باشند در ماه اول يا دوم دارو بصورت دوره اي مصرف گردد و بدين ترتيب بعد از اتمام يک بسته، دارو قطع گردد و سپس روز اول خونريزي را در نظر گرفته و از روز پنجم بعد از شروع قاعدگي مجدداً مصرف و روزانه يک عدد قرص ادامه دهند و زماني که عازم سفر زيارت ميباشند، دارو بعد از اتمام يک بسته قطع نمي گردد و بدون وقفه ادامه مي يابد در طي مصرف مستمر گهگاه لکه بيني ايجاد ميگردد که غير طبيع نبوده و نبايستي باعث اضطراب و ترس گردد و با مراجعه به موقع و سريع به درمانگاه هاي مرکز پزشکي در کربلا و نجف در برطرف کردن آنها اقدام نمائيد.
ـ با توجه به اينکه تغيير در ر‍ژيم غذايي و شرايط آب و هوايي و استرس روحي مانع اثر بخشي داروها مي گردد لذا از فعاليت بيش از حد و پياده روي زياد در طي مسافرت خودداري نمائيد و در جهت کاهش فشار روحي تلاش نمائيد.
ـ در اثر استرس حتي ممکن است افراد يائسه نيز مجدداً خونريزي کنند.
ـ در صورت مصرف داروهاي همزمان و يا مصرف آنتي بيوتيک حتماً با پزشک مشورت نمائيد.
ـ مصرف قرصهاي پروژسترون و يا افزايش ميزان قرصهاي جلوگيري را بدون مشورت با پزشک انجام ندهيد.
ـ به ياد داشته باشيد که بستن لوله ها و يا استفاده از آي يو دي منعي در جهت مصرف قرصهاي جلوگيري از بارداري نيست، لذا با تجويز پزشک مي توانيد آنها را مصرف نمائيد.
ـ خانم هايي که در سنين حول و حوش يائسگي مي باشند و عادت ماهيانه نامرتب دارند حتماً قبل از سفر با پزشک مشورت داشته باشيد تا در حد امکان خونريزي قاعدگي قبل از سفر رخ دهد.
ـ رعايت مسأئل و حمام کردن روزانه در جهت جلوگيري از پيدايش عفونتهاي ناحيه ادراري تناسلي توصيه مي گردد.
وی در ادامه توصیه های لازم را نیز به مدیران کاروان ها گوش زد نمود و خاطر نشان نمود : به منظور ارتقاء کيفيت خدمات بهداشتي به زائرين عتبات عاليات لازم است مديران کاروانها به نکات زير توجه ويژه داشته باشند :
توجه : لازم است مديران محترم، قبل از ورود به هر مرحله سفر وضعيت خود را با مطالعه نکات همان قسمت ارزيابي کنند.
مهم ترين وظيفه مديران محترم کاروانها ايجاد هماهنگي و ارتباط مناسب بين زائرين، پزشک، روحاني، کارکنان و عوامل خارج از کاروان (سازمان حج و زيارت، بعثه مقام معظم رهبري، مرکز پزشکي و کارشناسان بهداشت مرکز) است مديراني که هنر ارتباط مناسب را داشته باشند، موفق خواهند بود.
به منظور ارتقاء کيفيت خدمات بهداشتي درماني به زائران عتبات عاليات لازم است مديران محترم راهنما به نکات ذيل توجه ويژه مبذول نموده و در مراحل مختلف سفر آنها را رعايت نمايند.
1 ـ کاروانهاي مربوط به عتبات عاليات حداکثر داراي 38 زائر ميباشد، لذا آشنايي با زائران و مشکلات آنها و امور مربوط به هر زائر مخصوصاً آناني که بيمار يا مسن بوده و يا داراي مشکل خاصي ميباشند، بسيار آسانتر از کاروانهاي متراکم حج تمتع و عمره ميباشد، لذا متمني است با توجه به اينکه جلسات آموزشي زائران به صورت متمرکز و در محل سازمان حج و زيارت برگزار ميشود، مديران محترم ضمن شرکت در جلسات فوق الذکر، حداقل يکبار با زائران خود صحبت کرده و مشکلات آنان را شناسايي نمايند.
2 ـ فاصله بين شهرهاي مختلف ايران تا نقاط مرزي معمولاً طولاني بوده و توسط اتوبوس طي ميشود، اين فرصت زمان بسيار خوبي براي آشنايي با زائران است.
همچنين از اين فرصت ميتوان براي نمايش CDهاي آموزشي که توسط شرکت شمسا در اختيار مديران قرار مي گيرد، استفاده نمود. مخصوصاً در موارد همه گيري وبا که معمولاً اين بيماري همه ساله در فصل تابستان در کشور عراق شيوع مييابد و به کار بردن موارد پيشگيري که در CDهاي آموزشي ارائه ميشود بسيار موثر است.
3 ـ مديران راهنما بهترين ناظر بهداشتي در مورد رستورانهاي بين راهي در داخل ايران بوده و بايستي کليه موارد غير بهداشتي با ملايمت به کارکنان رستورانها تذکر داده و در صورت عدم رعايت، موارد را به شرکت شمسا منتقل نمايند.
4 ـ مديران راهنما بايستي زائران را در صورت مراجعه به درمانگاه هاي هلال احمر جمهوري اسلامي ايران در شهرهاي نجف اشرف و کربلاي معلا همراهي نمايند. لازم به ذکر است مرکز پزشکي حج داراي دو درمانگاه شبانه روزي شامل درمانگاه هتل النبأ در نجف اشرف و درمانگاه هتل الباقر در کربلاي معلا و درمانگاه هاي روزانه شامل درمانگاه هتل قصر الضيافه در نجف اشرف و درمانگاه هتل دله آل البيت در کربلاي معلا ميباشد.
5 ـ در صورت بروز حوادث يا انفجار مديران محترم راهنما بايستي نه تنها خود از مراجعه به محل حادثه اجتناب نمايند، بلکه بايستي ضمن آرامش بخشيدن به سايرين، زائرين را به محل اسکان خود در هتل ها هدايت نمايند.
6 ـ زائران بايستي مسافت طولاني بين دو مرز ايران و عراق را پياده بپيمايند تا پس از طي مراحل اداراي وارد خاک عراق و سوار اتوبوس هاي عراقي شوند لذا مراقبت و همراهي با زائران مسن و بيمار ضروري ميباشد.
دکتر مؤذن در بخش بعدی سخنان خود به نکات مربوط به پایانه های مرزی اشاره کرد و در این خصوص بیان نمود : در پايانه هاي مرزي مدت توقف زائران محترم گاهي ساعتها به طول مي انجامد لذا رعايت موارد ذيل ضروري مي باشد:
1 ـ تأمين آب شرب کافي مخصوصاً در فصول گرم سال به منظور جلوگيري از گرمازدگي
2 ـ در دسترس بودن داروهاي ضروري در مورد زائراني که بيماري هاي مزمن دارند. بعنوان مثال بيماراني که مشکلات قلبي ، عروقي دارند حتماً بايستي داروهاي زير زباني خود را همراه داشته تا در صورت بروز هر گونه استرس يا فشار بيش از حد، بلافاصله از داروي مورد نياز خود استفاده نمايند.
3 ـ در پايانه هاي مرزي مهران و شلمچه، آمبولانس و کادر درماني هميشه حضور داشته و در صورت نياز بيماران را به نزديکترين بيمارستان ارجاع ميدهند .
4 ـ همراه داشتن کنسرو و مواد غذايي در هنگام ورود به خاک عراق ممنوع ميباشد، لذا از همراه بردن آنها خودداري نمائيد.
5 ـ ساک و وسايل زائران توسط شامه تيز سگهاي آموزش ديده آمريکايي بررسي ميشود. لذا همراه بردن هر گونه مواد مخدر بلافاصله در مبادي ورودي کشف و مجازات سنگيني را براي حامل آنها در بردارد.
معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان دزفول سپس به نکاتی مربوط به بهداشت هتل های کشور عراق اشاره کرد و زائرین را به نکات زیر توصیه نمود :
1 ـ تعويض به موقع ملحفه، پاکيزگي رختخوابها و فرش، تهويه و تأمين دماي مناسب پيش بيني شده از اهميت به سزائي برخوردار بوده و بايستي با نظارت مسئولين پيگيري شود.
2 ـ استفاده از صابون مايع در دستشويي ها
3 ـ ضدعفوني کردن توالتها با محلول 5% کرئولين در کاسه توالت و اطراف آن. براي تهيه اين محلول يک پيمانه کرئولين در 20 پيمانه آب ريخته ميشود.
4 ـ ضدعفوني کردن حمام و دستشويي ها با محلول کلر (5 گرم پرکلرين در 10 ليتر آب ريخته ميشود و با اين آب کلردار دستشويي ها و کف حمام شستشو ميشود.) براي رهايي از بوي کلر پنجره ها مدتي باز ميماند.
5 ـ ضدعفوني کردن دستگيره ها و سرشيرهاي آب با محلول 5% دتول ( 2 پيمانه دتول در 40 پيمانه آب) .
6 ـ نظافت و ضدعفوني کردن راه روها که علاوه بر جاروب کردن از تي خيس آغشته به محلول 5/2% دتول استفاده ميشود
7 ـ نصب توري که از ورود مگس و حشرات به داخل هتل و آشپزخانه جلوگيري ميکند.
8 ـ دفع زباله با کيسه هاي پلاستيکي دربسته و ضدعفوني کردن جازباله اي هر چند وقت يکبار.
9 ـ استفاده از پادري آغشته به محلول دتول در هنگام ورود به هتل.
