به قلم ـ استاد جعفر دیناروند ـ مسئول سواد رسانه ای کانون بسیج رسانه ی سپاه ناحیه ی شوش دانیال(ع)
تعاریف مختلفی از روان و علم آن ،روان شناسی می شود. بعضی، آن را مترادف با واژه های دیگری مانند روح، عواطف و احساسات می دانند. آنچه مد نظر این نوشته است،کاملا متفاوت است.من احساس را همان توانایی پنج گانه یعنی ،شنوایی، بینایی، لامسه، گویایی و چشایی می دانم و آن را با روان، یکی محسوب نمی دارم.
روح را نیز به عنوان طرز تفکر فرد در برخورد با مسائل محسوب داشته و آن را همان «روحیه» می نامم. بر این اساس،« روان »معنای خاصی به خود می گیرد تا بدین شکل، با دیگر واژه های نزدیک، مخلوط نشود.روان، عکس العمل های طبیعی فرد در مقابل عمل است.فردی که در مقابل زورگویی دیگران عصبانی می شود،عکس العمل او طبیعی است،اگر نشود،غیر طبیعی است.
البته، کسانی که عصبانیت را کنترل می کنند،لزوما آن را از بین نمی برند.قهر کردن، گوشه گیری، پرخاشگری، ناسازگاری، جنگ، ستیزه و افسردگی از نمونه های عکس العمل در مقابل عمل است. بنابراین، امکان از بین بردن آن نیست، اما قابلیت کنترل وجود دارد.
در اجتماع انسانی و غیر انسانی، از این نوع عکس العمل ها، به وفور دیده می شوند.پس، روان، زمانی معنا پیدا می کند که با نوعی رفتار همراه باشد لذا، روانی که به غلط با بیماری مترادف می شود،کاربرد درستی نداردبا این حال، تعلیم و تربیت در جوامع انسانی دارای کاربرد اصلاحی و کنترل کننده است، از این نظر که هدف آن، رسیدن به آدمیت آدم است.
آنگونه رفتار هایی که مشترک بین انسان و حیوان است ،در انسان تعدیل می شوند و این یک نیاز واقعی است.به همین دلیل است که تربیت، کوششی انسانی و برای انسان صورت می گیرد.
پس، بسیاری از عکس العمل ها، نیاز به کنترل و سازش با وضعیت موجود دارند. آموزش داده می شود تا قوانین، شناخته شوند. وضعیت سازگاری توضیح داده می شود تا انسان ها بدانند،چگونه خود را وفق دهند. انسان در اجتماع زندگی می کند و این اجتماع، به آرامش نیاز دارد.این نیاز، با کنترل افراد بر روان خود، با متابعت از قانون، بر آورده می شود. بنابراین، انسان، نیازمند نوعی تربیت است که به آن «تربیت روانی» می گویند.تربیتی که باعث می شود انسان، در مقابل عمل های نادرست و تحریک کننده، بر عکس العمل خویش تسلط یابد و بر اساس فشارهای روانی، تصمیمی نگیرد که بابت آن، پشیمان شود. این جمله مطمئنا درست است که، افراد رشد یافته، بر روان خود مسلطند و افراد رشد نیافته، مغلوب روان خود هستند.این رشد را تربیت ایجاد می کند.
