تهیه و تنظیم ـ عباس کرم الهی
روز چهارشنبه 7 مهر1395 ساعت 10 صبح به همت کانون بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی و بسیج سازندگی ناحیه ی مقاومت ، همایش علمی کردن کشاورزی شوش با محوریت طرح « بسیج همگام با کشاورز» در سالن امور تربیتی این شهرستان برگزار شد .
مدیر اداره جهاد کشاورزی شهرستان شوش ضمن عرض خیرمقدم به حاضرین و گرامی داشتن یاد و خاطره ی هفته ی دفاع مقدس به تولیدات و سطح زمین های زیر کشت سال زراعی 95ـ94 حوزه ی استحفاظی خود اشاره کرد و گفت : سطح زیر کشت پائیزه 80 هکتار بوده که 68 هکتار آن زیر کشت گندم بوده که معادل 85 درصد کل اراضی زیر کشت ما بوده و مابقی زمین ها به صیفی جات ، چغندرقند و دانه های روغنی نظیر کلزا رفته است که 14 درصد از تولیدات استانی و 1/7 درصد تولیدات کشور است .
وی افزود گندم خوارکی تولید شده 230 هزار تن ، گندم بذری 25 هزار تن و 45 هزار تن مورد نیاز کشاورزان بوده و در مجموع 300 هزار تن گندم تولید شده که این یک رکورد جدید به شمار می آید و گردش مالی گندم به تنهایی 381 میلیارد تومان بوده و نیاز 2 میلیون نفر را تأمین می کند که 10 درصد از گندم تولید شده مصرف داخلی شهرستان و 290 هزار تن مصرف گندم کشور به شمار می آید .
علیرضا ملک زاده در ادامه به عوامل به دست آمدن این رکورد در سال زراعی گذشته اشاره کرد و خاطر نشان نمود :« لطف الهی ، تلاش و زحمات کشاورزان ، رعایت نکات فنی در مراحل کاشت ـ داشت و برداشت ، زحمات همکاران نظارت و پیگیری امور مربوطه ،آموزش های به موقع ، تحقیقات و انتقال یافته ها ، فعال بودن اعضای شورای کشاورزی شهرستان ، همکاری بانک ها و پیگیری تعاون روستایی » عوامل تأثیر گذار در به دست آمده این رکورد بوده اند که جا دارد از همه ی آنها تقدیر به عمل می آید .
مدیر جهادکشاورزی شهرستان شوش سپس به مهمترین عامل در حفظ و پایداری تولید محصولات کشاورزی اشاره کرد و عنوان نمود : توسعه ی کشاورزی حفاظتی بر اساس گفته ی کارشناسان ؛ مهمترین بخشهای اقتصادی است که تامین کننده حدود یک چهارم اشتغال، یک سوم صادرات غیرنفتی و یک چهارم تولید ناخالص داخلی است. محدودیت منابع آبی و قرار گرفتن بخش قابل توجهی از اراضی خشک و نیمه خشک در کشور موجب شده تا بخش کشاورزی هر روز با محدودیت بیشتری مواجه شود.
وی افزود : ایران دارای متوسط بارندگی سالانه حدود 250 میلیمتر است و از میزان کل آب مصرفی کشور، بیش از 90 درصد آن در بخش کشاورزی مصرف میشود. علاوه بر محدودیت منابع آب، خاکهای کشاورزی ما نیز به علت استفاده از روشهای خاکورزی نامناسب که موجب تشدید فرسایش آبی و بادی خاکها می شود و مصرف بیرویه کودهای شیمیایی، در معرض تخریب و نابودی قرار گرفته است.
ملک زاده به تعریف کشاورزی حفاظتی از طرف سازمان حواربار جهانی «فائو» اشاره کرد و گفت : «راهکار حفظ منابع کشاورزی با هدف افزایش و پایداری تولید محصولات کشاورزی همراه با حفظ محیط زیست». بنابر نظریه فائو، کشاورزی حفاظتی عامل قدرتمندی برای دسترسی به نیازهای غذایی آینده است. روشهای کشاورزی حفاظتی میتواند موجب ایجاد کارآیی در مواد اولیه، افزایش درآمد از مزرعه، بهبود شرایط پایدار تولید محصول و موجب حفظ و بازسازی مجدد خاک، تنوع زیستی و منابع زیربنایی طبیعی شود.
وی ادامه داد : در استان خوزستان و خصوصاً شهرستان شوش جزء استان ها و شهرستان های پیشرو در امر کشاورزی حفاظتی است و تاکنون برنامه های خوبی از سوی جهاد کشاورزی پیاده شده و در دست اجراست و خوشبختانه کارشناسان مکانیزاسیون دارای ساختار فکری مناسب با توسعه کشاورزی حفاظتی هستند هرچند محدودیتهایی در زمینه مالی وجود دارد.
سیدعبدالرضا سید احمدی مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی خوزستان ضمن گرامی داشتن یاد وخاطره ی هفته ی دفاع مقدس گفت : من هر وقت به شوش می آیم با توجه به این که از سال 1362 تا سال 1364 در جبهه های خوزستان از رقابیه گرفته تا دژ خرمشهر در کنار رزمندگان بوده ام برایم احساس عجیبی به وجود می آید ، شوش از هر نظر قابل احترام است .
وی افزود : از نظر تولید محصولات زراعی شوش در سطح استان خوزستان ، خصوصاً در تولید « گندم ، ذرت ، چغندرقند ، نیشکر ، کلزا و سایر محصولات زراعی » رتبه ی اول را دارد و در برخی از محصولات حتی بالاتر از تولید یک استان است و این نشانده ی داشتن اراضی وسیع و آب های فراوان است .
سید احمدی در ادامه به دوام و پایدار کشاورزی در استان خوزستان و شهرستان شوش اشاره کرد و خاطر نشان نمود : ما باید کاری کنیم که کشاورزی ما حداقل 1000 سال ماندگار و دوام داشته باشد که اصل اول این پایدار تناوب زراعی و سپس حفاظت از خاک است و گام سوم حفاظت از آب و مهمتر این که تولید اقتصادی محصول است ، یعنی محصولی تولید شود که از نظر جوابگو باشد .
وی افزود : در اصل اول که تناوب زارعی است جای دوری نمی رویم و در همین شهرستان شوش می بینیم که از نظر تناوب زراعی ، اکثر زمین هایش به کشت گندم و پس از آن ذرت اختصاص دارد و بین این دو کشت کاه وکلشت را آتش می زنند و در نتیجه از پایدار اقتصاد کشاورزی می کاهند و طبق بررسی های به عمل آمده پی بردیم که در اثر توالی کشت چیزی حدود 30 تا 35 درصد عملکرد ذرت نسبت به حالت طبیعی اش کاهش یافته است و در عملکرد گندم به 43 درصد کاهش رسید ؛ لذا احتیاج است این چرخه ی تکراری از بین رود و برای این که به این هدف برسیم می بایست عملکرد محصولات جدیدی را داشته باشیم و « کلزا ، چغندر قند ، حبوبات ، سبزیجات و صیفی جات » اگر وارد چرخه ی تولید شوند و این تکرا از بین رود ، درصد تولید افزایش عملکرد خواهد داشت . به عنوان مثال در اتحادیه ی اروپا در اثر کشت حبوبات 100 میلیون دلار صرفه جویی در استفاده از کود ازت به عمل آمد چون در چنین شرایط استفاده از کود ازت در حد قابل توجهی پایین خواهد آمد .
سید احمدی برای اثبات گفته ی خود به شرکت میان آب شوش اشاره کرد و گفت : عملکرد کشت تکراری نیشکر 20 درصد کاهش یافته است یعنی دستگاه هایی که ریپر می زنند با سهولت بهتری ریپر می زنند اما وقتی در چند فصل کلزا به تناوب نیشکر زیر کشت رفت عملکرد نیشکر نیز بالا رفت ، که در تحقیقات به عمل آمده ، کشت کلزا اگر در تناوب گندم قرار گیرد علاوه بر این که حاصل خیزی خاک را افزایش می دهد 30 تا 35 درصد عملکرد گندم را نیز افزایش می دهد و حتی ذخیره ی آب را افزایش می دهد و از گسترش علف های هرز نیز جلوگیری می کند ، پس اصل کشت ما تناوب زراعی است .
وی در ادامه به حفاظت خاک برای اقتصادکشاورزی اشاره کرد و بیان نمود : کشاورزی حفاظتی ، عدم آتش زدن مزارع ، استفاده ی بهینه از کلش ها و استفاده از ادوات جدید با عث می شود که وضعیت خاک بهبود پیدا کند و در حال حاضر مواد عالی خاک ما شش دهم درصد است در صورتی که تا به یک و نیم یا 2 درصد برسیم فاصله ی زیادی داریم ، کلش ها را مرتب آتش می زنیم ، شخم زیاد می زنیم و آبیاری می کنیم که فرسایش ایجاد می کند ، لذا می بایست این بحث را ادامه دهیم که از خاکمان حفاظت کنیم به روشی که همین کشاورزان نمونه انجام داده اند ، کاری که کریم نادری ، علیرضا سلیمان پور ، مهدی زاده و ... انجام داده اند و خروجی خوبی داشته اند ، لذا در این بحث باید خیلی دقت کنیم .
وی در ادامه به تغذیه ی متعادل اشاره کرد و خاطر نشان نمود : باید از کود پتاسه ، مواد عالی ، ریز مقوی و استفاده کنیم که علاوه بر بالا رفتن ارزش محصولات کشاورزی ، تغذیه ی متعادل زمین را نیز رعایت کرده ایم
مهندس رضا نجاتی فرماندار شهرستان شوش به عنوان آخرین سخنران ضمن تقدیر و تشکر از بانیان برگزاری این همایش و قدردانی از سید احمدی به خاطر اشاره به نکات بسیار ارزشمند در مورد داشتن اقتصاد پایدار در بخش کشاورزی ، با اشاره به دغدغه ی مقام معظم رهبری ، دولت تدبیرو امیدو دیگر دست اندرکاران نظام مقدس جمهوری اسلامی که کشاورزی است تصریح نمود : امروز همه ی ما می دانیم که محور توسعه در هر جامعه و هر کشوری بها دادن به کشاورزی و زیر ساخت های این بخش است و شهرستان شوش یکی از معدود شهرستان های مهم در بخش کشاورزی در سطح استان و حتی کشور است که قسمت عمده ی طرح 550 هزار هکتاری به این شهرستان اختصاص دارد و همین یک مورد اهمیت شوش در کشاورزی را ثابت می کند و در مدت سه سالی که در این شهرستان حضور دارم شورای کشاورزی هم هدفش توسعه ی کشاورزی با رویکرد اقتصاد پایدار بوده است ، هر چند با یک سری تنگناها ، موضوع ها و مشکلاتی رو به رو بود .
وی افزود : به خواست خدا وجود خاک و آب مناسب در شهرستان شوش و هوای نسبتاً قابل توجه و از همه مهم تر نیروی انسانی که تجربه ی بسیار زیاد و ریشه ای در بخش کشاورزی دارند ، بستر را برای داشتن شرایطی که در این همایش گفته شد دارد فقط کشاورزان ما می بایست آموزش های لازم را توسط کارشناسان و همین 10 کشاورز برتر استان خوزستان که سه نفر از آنها با کشاورزان نمونه ی کشور در حال رقابت هستند ببینند .
فرماندار شوش سپس به طرح سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 اشاره کرد و گفت : علاوه بر این که از کشاورزان می خواهم به روش اینترنتی ثبت نام کنند از اصحاب رسانه و مطبوعات که تا کنون هم در این خصوص فعالیت قابل توجهی داشته اند مجدداً می خواهم که شهروندان را به ثبت نام اینترنتی دعوت کنند .
در پایان از 10 کشاورز برتر استانی شهرستان شوش تجلیل به عمل آمد و به سئوالات سایر کشاورزان نیز پاسخ داده شد .