مهدی کرم الهی ـ خبرنگار شوش نیوز
عکس ـ علی احمدی
روز جمعه 31 اردیبهشت 1395 ساعت 22 نکوداشت روز جهانی تئاتر با حضور محمد یاقوت پور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان در تالار نیایش شوش برگزار شد .
عباس کرم الهی مدیر و سرپرست گروه تئاتر اندیشه با اجرای بخشی از نمایش مردآزما نوشته ی زنده یاد بهمن عیوق و اجرای نمایش طنز کوتاه طنز توسط حاجیوند و سپهوند از اعضای هسته ی مرکزی گروه هنری مهتاب ، آغازگر اردیبهشت تئاتر شوش بودند .
سید جلال حسینی پیر تئاتر شوش به رسم سنت هر ساله پیام روز جهانی تئاتر را که هر ساله توسط یکی از بزرگان تئاتر جهان تنظیم می گردد را به شرح زیر قرائت نمود :
آیا ما به تئاتر نیاز داریم؟
این سؤالی است که هزاران حرفهای ناامید از تئاتر و میلیونها مردم خسته از آن، از خود میپرسند. برای چه به آن نیاز داریم؟ در دورانی که صحنه در مقایسه با میادین شهر و اماکن عمومی که تراژدیهای واقعی و اصیل در آنها در جریان است، بدینسان ناچیز و بیاهمیت به نظر میرسد.
تئاتر برای ما چیست؟
بالکنهایی با روکش طلا، مبلهای مخملی، کولیسهای سرخ، صداهای پرطنین، یا برعکس، چیزی که به ظاهر ممکن است به کلی متفاوت به نظر برسد: بلکباکسهایی آغشته به گل و خون، با تودهای از بدنهای عریان و خشمگین درون آن.
چه میتواند به ما بگوید؟
همه چیز! تئاتر همه چیز به ما میگوید. اینکه چگونه خدایان در آسمانها سکونت دارند و زندانیان در سیاهچالهای فراموش شده جان میبازند. چگونه شعله هوس زبانه میکشد و عشق تباه میشود. چگونه در جهان به انسانهای خوب نیازی نیست و فریب، فرمانروایی میکند. چگونه مردم در آپارتمانها زندگی میکنند در حالی که کودکان در اردوگاههای پناهندگان وادار میشوند تا به بیابان بازگردند و از عزیزان خود جدا شوند. تئاتر میتواند درباره تمامی این موارد سخن بگوید.
تئاتر همیشه بوده و خواهد بود. اکنون، در این پنجاه یا هفتاد سال اخیر، به طور مشخص مورد نیاز است. زیرا از میان تمام هنرهای دیگر، تنها تئاتر است که دهان به دهان، چشم به چشم، دست به دست و بدن به بدن منتقل میشود. نیازی به واسطه میان انسانها ندارد. تئاتر روشنترین وجه روشنایی است، و به شرق یا غرب یا شمال یا جنوب تعلق ندارد. نه، تئاتر خود منشاء نور است که از چهارگوشه جهان میتابد و برای همگان قابل شناسایی است، چه با رویکرد دوستانه و چه خصمانه. و ما به تئاتری نیازمندیم که همواره متفاوت باقی بماند. ما به اشکال مختلفی از تئاتر نیاز داریم. از میان تمامی اشکال و شیوههای ممکن تئاتر، بیش از همه شکل باستانی آن. شیوههای تئاترهای آیینی نباید در تضاد با «تئاتر ملتهای متمدن» قرار بگیرد. فرهنگ سکولار امروزه هرچه بیشتر تضعیف و به اصطلاح «اطلاعات فرهنگی» به تدریج جایگزین هویتهای واقعی موجود میشود و آنها را از میدان به در میکند، همچنان که امید ما را برای دیدار آنها. اما اکنون میتوان به وضوح دید: تئاتر درهایش را باز میکند. پذیرش آزاد برای هر کس و همه کس. لعنت به گجتها و کامپیوترها! به تئاتر بروید، تمامی ردیفها را در سالنها و بالکنهای تئاتر پر کنید، به کلمات گوش دهید و به تصاویر زنده نگاه کنید! این تئاتر است که روبهروی شماست، از آن غفلت نکنید و هیچ فرصتی برای شرکت در آن را از دست ندهید. شاید ارزشمندترین فرصتی باشد که در زندگیهای بیهوده و شتابزدهمان در آن مشترک هستیم. ما به همه گونههای تئاتر نیاز داریم.
تنها یک تئاتر است که به یقین مورد نیاز هیچکس نیست؛ تئاتربازیهای سیاسی، تئاتر سیاستزده، تئاتر سیاستمداران، تئاتر بیهوده سیاست. آنچه ما یقیناً نیاز نداریم تئاتر وحشت روزمره است، چه فردی و چه جمعی. آنچه ما نیاز نداریم تئاتر اجساد و خون در خیابانها و میدانها، در پایتختها و شهرستانهاست، تئاتری ساختگی از درگیری خصمانه میان مذاهب و اقوام...» .
رضا طاهری رئیس انجمن هنرهای نمایشی شهرستان شوش نیشتر را به دمل زد و سخنان خود را با رنج نامه ی دل خویش آغاز نمود و در این خصوص گفت : هر چند که امروز نکوداشت روز جهانی تئاتر را باید برگزار کنیم و دور هم جشن بگیریم ، اما چون در این سه سالی که مسئولیت انجمن را بر عهده داشتم برخی از هنرمند نماها که حسابشان از هنرمندان واقعی جدا می باشد در این سه سال وقت و بی وقت با پیام های ناشایست خود هم مرا رنجاندند و هم خانواده ام را و من می خواهم به آنها بگویم 13 سال پیش عباس کرم الهی دست مرا گرفت و به تئاتر شوش معرفی کرد همانگونه که دست خیلی از هنرمندان شوش را گرفت و از آن زمان به صورت مستمر در عرصه ی تئاتر و تعزیه بوده ام و پس از این که هادی برسیم رئیس سابق انجمن رفت و طی حکمی من منصوب شدم و در این مدت پلاتوی تالار را از وضعیتی که داشت خارج نموده و به حالت امروزی در آوردیم ـ جشنواره ی پلاتویی را برگزار کردم و در دوره ی ما 7 گروه نمایشی پروانه ی نمایش خود را دریافت کردند .
وی افزود : این هنرمندنماها آیا فکر کرده اند که رئیس انجمن نمایش در این راه حقوقی را دریافت می کند ؟ آیا درآمدی دارد ؟ مطمئن باشند که علاوه بر این که حقوق و درآمدی در این سه سال عایدمان نشده بلکه از جیب خود هزینه کرده ام ، پس چه دلیلی دارد که برای مسئولیتی که درآمدی ندارد مورد رنج و عذاب قرار بگیرم ؟
رئیس انجمن نمایش شوش یادی هم از هنرمندان واقعی تئاتر شوش نمود و در این خصوص تصریح نمود : سید جلال حسینی ـ عباس کرم الهی ، عبدالحسین رسته خاک ، ناجی عباسی نیا ، محمود بالویی حسین یلالی و مالک آریان فراز جمله هنرمندانی هستند که بیش از دیگران در تئاتر شوش خاک صحنه خورده اند و سه دهه به تئاتر این دیار خدمت کرده و همچنان استوار در کنار سایر هنرمندان به فعالیت خود ادامه می دهند .
رضا طاهری در پایان از رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان خواستار آن شد که برای انتخابات انجمن نمایش شوش آیتم ها و شرایطی را در نظر بگیرد که اشخاصی سکان مدیریت انجمن را بگیرید که خاک صحنه خورده و دارای سوابق درخشانی در عرصه ی تئاتر باشند .
سپس محمد یاقوت پور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان ضمن تقدیر و تشکر از بانیان برگزاری این نکوداشت ، از تعزیه ی شوش تمجید نمود و گفت : با توجه به این که شهرستان شوش تعزیه را به ثبت ملی رسانده و گروه های متعددی دارد که در سطح استان خوزستان و کشور حرف برای گفتن دارد و از آنجایی که در رأس آنها عبدالرضا یاحسن شمرخوان باسابقه حضور دارد شوش را در بخش تعزیه می بایست تحسین نمود .
وی در ادامه نقدی به تئاتر شوش در پنج سال اخیر نمود و گفت : بر خلاف تعزیه که ی شوش که قابل تحسین است اما تئاتر شوش در پنج سال اخیر به جز اجرای عمومی در شوش حرفی برای گفتن خارج از شهرستان نداشته و در حالی است که در سال های نچندان دور با حضور سید جلال حسینی ، عباس کرم الهی و برخی دیگر از تئاتری ها شوش همیشه یک پای جشنواره ها بود و من انتظار دارم که همچون گذشته آن وفاق و صمیمیت گذشته بین هنرمندان به وجود آیند و دوباره شوش را در جشنواره ها ببینیم .
در ادامه شریف احمدی رئیس اداره ی فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شوش ضمن تقدیر و تشکر از رئیس انجمن نمایش به خاطر برگزاری این مراسم ، به رنج نامه ی رضا طاهری اشاره کرد و عنوان نمود : رئیس انجمن نمایش در واقع به بخش کوچکی از این درد دل های خود اشاره کرد و ما اگر دقت کنیم این گسستگی و اختلافات به جایی رسیده که هم اداره ی کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان می داند و هم جامعه ی شهرستان شوش که برای تئاتری که چهارماه زحمت کشیده می شود بیش از 10 یا 20 نفر برای تماشا نمی آیند در حالی که در گذشته سال مملو از تماشاگر می شد .
وی افزود در حضور یاقوت پور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان می گویم که شهرستان شوش بعد از اهواز از نظر تعداد گروه ثبت شده در ردیف دوم خوزستان است و با داشتن سه گروه در ردیف « ب » و چهار گروه در ردیف « چ » و 41 رأی را دارد ، در حالی که شهرستان های اندیمشک و دزفول هر کدام 2 گروه ثبت شده دارند ، اما همین دو شهرستان نماینده ای در انجمن هنرهای نمایشی استان دارند اما شوش با 7 گروه حتی نتوانست یک نماینده داشته باشد و این به خاطر اختلافاتی است که بین گروه ها وجود دارد و امیدوارم بعد از انتخابات که در روزهای آینده برگزار می شود باز برگردیم به همان سال هایی که شوش در تئاتر استان و کشور حرف برای گفتن داشت .
از دیگر برنامه های این نکوداشت می توان به اهداء پروانه های نمایشی سه ساله به گروه های نمایشی « اندیشه ، سنتی و بچه های ایرونی در ردیف ( ب ) و مهتاب ، سایه سار ، صوت الغریب و جنه الحسین در ردیف (ج ) » و همچنین افتتاح سکوی اجرای تعزیه و نمایش های آئینی سنتی اشاره کرد .
در حاشیه :
نکوداشت روزجهانی تئاتر در شهرستان شوش همچون سال گذشته پدیرایی نداشت و این تفاوت که حتی پوستری به این مناسبت منتشر نگردید و این یعنی اجرای اقتصاد مقاومتی در سالی که همین نام توسط مقام معظم رهبری نامگذاری شده تا هنرمندان ثابت کنند که با اقدام و عمل خود به استقبال فرموده ی مقام عظمای ولایت رفته اند .