فائقه شیرک ـ خبرنگار شوش نیوز
عکس ـ حسین دیناروند
به همت گروه تئاتر اندیشه وابسته به انجمن هنرهای نمایشی اداره ی فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شوش ، سومین جلسه ی کارگاه آموزش بازیگری مرحله ی مقدماتی ویژه ی علاقه مندان زیر 16 سال زیر نظر استاد عباس کرم الهی در پلاتوی شهید احمد حیاری برگزار شد .
به گزارش شوش نیوز ؛ از ساعت 18:30 الی 20:30 پنجشنبه 7 مردادماه1400 هم زمان با عید سعید غدیرخم و آغاز ولایت امیرالمؤمنین حضرت امام علی(ع) سومین جلسه ی کارگاه آموزش بازیگری مرحله ی مقدماتی ویژه ی علاقه مندان زیر 16 سال با محوریت « چهارقدم در راه بازیگر شدن» زیر نظر پیشکسوت تئاتر شوش عباس کرم الهی در پلاتوی شهید احمد حیاری برگزار شد .
عباس کرم الهی مدرس این کارگاه ضمن تبریک فرا رسیدن آغاز ولایت و امامت مولی الموحدین امیرالمومنین، حیدر کرار ، مولود کعبه ، حضرت امام علی(ع) ؛ در مورد چهار گام برای بازیگر شدن گفت : این ممکن است سئوال شما باشد.شما تصمیم گرفته اید که بازیگر شوید.این علاقه شما شاید ریشه در فیلم هایی دارد که تاکنون دیده اید و حالا شما تصمیم گرفته اید قهرمان نمایش ها باشید. اگر صادق باشیم تبدیل این رویا به واقعیت کار آسانی نیست. ممکن است در تست های زیادی رد شوید و عدم ثبات شغلی و عدم ثبات مالی خواهید داشت اما اگر معتاد بازیگری هستید و آن اشتیاق سوزان رهایتان نمی کند پس این دوره برای شما مفید است .
وی افزود : قبل از پاسخ به سئوال چگونه بازیگر شویم لطفا صادقانه انگیزه های بازیگر شدنتان را بررسی کنید.« پول؟ شهرت؟ و یا مقبولیت اجتماعی؟» صادقانه بگویید چرا می خواهید بازیگر شوید؟ حالا که هدف بازیگر شدنتان را مشخص کرده اید و در تصمیم خود برای بازیگر شدن قاطع هستید .در قدم اول به شما توصیه می کنم تا می توانید داستان بخوانید .
استاد کرم الهی تصریح نمود : اولین مرحله ی بازیگر بودن، یادگیری نحوه ی خواندن داستان است.« بازیگری در اصل قصه گویی است». اگر بتوانید «خانواده و دوستان خودتان» را با خواندن داستان مجذوب کنید می تواند یک شروع خوب برای بازیگر شدن باشد. یک اشتباهی که خیلی از تازه کارها مرتکب می شوند این است که فکر می کنند در بازیگری همه چیز در مورد بازیگر است. این طور نیست.. همه چیز در مورد داستان است.شما هر چقدر هم به قول خودتان بازیگر خوبی باشید ولی نتوانید داستانتان را خوب انتقال دهید یا اصلا داستان خوبی نداشته باشید، بی تاثیر خواهد بود .
وی در ادامه به دومین قدم بازیگری پرداخت و یادآور شد : کلاس های بازیگری شما را در جو آموزش بازیگری قرار می دهد و از طرفی می تواند برایتان سرگرم کننده هم باشد. در کلاس های بازیگری می توانید با آدم های باسواد و باتجربه زیادی آشنا شوید و ممکن است با افرادی آشنا شوید که اولین بازی خودتان را در تئاتر جلوی آنها اجرا کنید!! این نکته را همیشه به یاد داشته باشید: کلاس های بازیگری به شما یاد نمی دهند که چگونه بازیگر باشید.بلکه به شما می آموزند که چگونه از ابزارهایی که داریداستفاده کنید.این ابزارها « حس ـ حرکت ـ بیان ـ ذهن ـ زبان بدن ـ تخیل ـ خلاقیت و.... » هستند.
استاد عباس کرم الهی در ادامه در مورد چایگاه زبان بدن در تئاتر گفت : زبان بدنِ شما پیش از خودتان شما را معرفی می‌کند. میزان اعتماد به نفس، راحتی و آرامش شما همگی در رفتار بدنی شما پیداست. تردید نکنید که کارگردان هر لحظه خدا خدا می‌کند تا شما برای نقشش مناسب باشید و تنش او کمتر از شما نیست، پس با اعتماد به نفس در چشمانش خیره شوید. با بدنی آرام و بدون استرس وارد شوید. همه‌چیز تحت اختیار شماست. بازیگری برای بسیاری از افراد ترسناک است.در کلاس های بازیگری مقدماتی عمدتا رها سازی را آموزش می بینید.به شما یاد می دهند که چطور احساس راحتی داشته باشید بر روی صحنه یا مقابل دوربین. این یک شروع عالی است برای بازیگر. در کلاس های بازیگری پیشرفته عمدتا به شما تکنیک های خاص بازیگری را آموزش می دهند. تکنیک های بازیگری به شما در « ساختن شخصیت» کمک می کنند اما نمی توان گفت آنها مطمئن ترین شیوه و قطعی ترین شیوه هستند. مهمترین نکته در مورد بازیگری این است که بدانید چه می گویید....... چرا آن را می گویید . سعی کنید زیاد پیچیده به موضوع نگاه نکنید. خوب بازی کردن ساده است!
سرپرست گروه تئاتر اندیشه تست های بازیگری را سومین قدم برای آمادگی بازیگری دانست و در این راستا اظهار داشت : سومین قدم در مراحل چگونه بازیگر شدن این است که حتما یک رزومه کاری و برگه مشخصات به همراه عکس آماده داشته باشید ( حرفه ای رفتار کنید).زمان انتخاب بازیگر به عکس شما نگاه می کنند پس یک عکس مناسب باشد.البته در ایران شیوه ی انتخاب بازیگر می تواند اندکی متفاوت باشد( ملاقات بازیگر در مهمانی ها یا عکس های اینستاگرام و..). نکته اینکه سعی نکنید خیلی حرفه ای و محکم و با اراده به نظر برسید بلکه فقط مانند کسی به نظر برسید که دیگران دوست دارند با او کار انجام دهند و خودش هم دوست دارد بازیگری کند..همین .
وی افزود : دقت کنید که به موقع برای تست بازیگری خود حاضر شوید. در بازیگری ، مخصوصا تئاتر ، زمان بسیار ارزشمند است. سعی کنید طوری برنامه ریزی کنید که 15 دقیقه قبل از زمان تست تان حاضر باشید. دیر بودن به حسابرسان می گوید که شما حرفه ای نیستید. اگر نمی توانید به برای تست حاضر شوید چگونه می خواهید به موقع در تمرینات حاضر شوید. برای تست بازیگری خود آماده باشید و چندین قطعه ( اتود) آماده داشته باشید. دقت کنید به آنچه از شما می خواهند و به اندازه کافی تمرین کنید تا نمایش خوبی داشته باشید.به کسی که در حال تست گرفتن از شما است احترام بگذارید ، حتی اگر او به شما احترام نگذارد. وقتی جلسه تست را تمام کردید ، به سئوالاتی که ممکن است بپرسند پاسخ دهید و سپس تشکر کنید و مکان را ترک کنید. وسوسه نشوید در مورد چیزهای بی اهمیت و یا زندگی خود صحبت کنید یا به آنها بگویید که چه بخشی را دوست داشته اید و یا پدر و یا مادرتان در جوانی ئتاتر کار می کرده اند و غیره…
استاد کرم الهی در تکمیل این بخش از سومین جلسه ی کارگاه آموزش بازیگری خاطر نشان نمود : ممکن است شما انتخاب نشوید. این کاملا عادی است و عدم انتخاب خودتان را به حساب بازیگر نبودن خودتان یا بدجنسی و هیولا بودن آنها نگذارید و تست تان را تجزیه تحلیل کنید و آماده شوید برای یک موقعیت بهتر.
پیشکسوت تئاتر شوش در ادامه به چهارمین قدم بازیگر شدن اشاره کرد و تصریح نمود : خوب الان شما سه مرحله ” چگونه بازیگر شویم” را گذرانده اید و به عنوان بازیگر قرار است که شما در یک کار با یک گروه همکاری کنید.قسمت اصلی کار اینجاست و شما باید بازی کنید. سخت وقت بگذارید و تمرین و تمرین و تمرین و بهترین خودتان باشید. البته سخت تر از بازی مدیریت روابط حرفه ای شماست. به همه احترام بگذارید. از کارگردان و گریمور تا تدارکات. به همه احترام بگذارید. کسی نوکر شما نیست! شما هم فقط آقای خودتان هستید!! طرز رفتار حرفه ای شما می تواند از بازی شما تاثیر بیشتری داشته باشد در روند پیشرفت تان. نکته اینکه: هیچ وقت خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. مسیر رسیدن برای هر کس متفاوت است. به تصویر سازی های ذهنی شبانه تان اعتماد داشته باشید.
عباس کرم الهی در ادامه به وضعیت های مختلف بازیگر در صحنه ی تئاتر اشاره کرد و یادآور شد : وضعیت نشسته اولین وضعیتی است و توجه تماشاگران نبايد به وسيله جست و جوي بازيگران براي پيدا كردن جايي براي نشستن ، منحرف شود.در اغلب موارد ، بازيگر بايد قبل از نشستن، به صندلي يا هر چيز ديگري كه قرار است روي آن بنيشيند،نزديك شود و با پشت پا آن را حس كند.اگر بازيگران سعي كنند كه قدمي به سوي صندلي بردارند، زمان بنديِ نشست به خوبي انجام نمي شود.البته اگر جستجو براي پيدا كردن صندلي ، جزيي از بيان طبيعي شخصيت باشد، آن وقت فقط بايد مطمئن شد كه به اين نكته به عنوان كنش شخصيت توجه شود. در نمايش هايي كه آداب اجتماعي به قدر امروز غير رسمي نبوده است، بازيگران بايد نحوه ((صحيح)) نشستن را بدانند.زماني كه خانمي مي نشيند ، يكي از پاها بايد كمي از پاي ديگر جلوتر باشد، يكي از پاها كمي زير صندلي يا هر دو در جلو.در مورد نشستن مردها، هر دو پا بايد جلوي صندلي و در يك سطح باشند.خانم ها نبايد هنگام نشستن پا روي پا بيندازند مگر آنكه جزيي از شخصيت پردازي آنها باشد، و آقايان نبايد قبل از نشستن شلوارشان كمي بالابكشند يا آشكار اينكار را بكنند.
مدرس این کارگاه در ادامه به وضعیت ایستادن بازیگر اشاره کرد و گفت : بازيگران روي صحنه بايد بي حركت بمانند، مگر زماني كه حركت و كنش مشخصي دارند.بسياري از بازيگران كم تجربه،روي صحنه مرتب اين پا و آن پا مي كنند و حركات تند و تيز انجام مي دهند .وقار بازيگر روي صحنه بسيار اهميت دارد.بازيگران مبتدي بايد مراقب اين موضوع باشند و خودشان را تمرين بدهند كه حتي هنگامي كه احساسات خشني را به نمايش مي گذارند،حركت نابه جا نداشته باشند.علاوه بر اين،بازيگران بايد وزن خود را روي پنجه پاي خود بگذارند تا وقتي كه صحبت مي كنند يا به فرد ديگري گوش مي دهند، به نظر هوشيار و آماده بيايند.وقتي كه وزن بدن روي پاشنه هاي پا گذاشته شود، بدن خميده شده و به نظر مي رسد كه شخصيت هوشيار و فعال نيست .
وی در ادامه به وضعیت بازیگران نسبت به همدیگر در صحنه اشاره کرد و اظهار داشت : بازیگران به سه مرحله ی زیر دقت داشته باشند :
1 ) ـ زماني كه صحنه اي مشترك است، هر شخص بايد سه چهارم صورت و بدنش را به سمت تماشاگران بچرخاند يا اين كه وضعيت بدني يك چارم بگيرد.
2 ) ـ در صحنه اي كه به صورت نيم رخ بازي مي شود، بازيگران مستقيما به هم نگاه مي كنند و تماشاگر بدن و صورت هر كدام را به صورت نيم رخ مي بيند.
3 ) ـ زماني كه بازيگر، صحنه اي را به بازيگري ديگري مي دهد يا واگذار مي كند، بايد به وضعيت سه چهارم بچرخد و به بازيگر ديگري كه نسبت به او در بالاي صحنه قرار دارد، رو كند.بيشترين صحنه مورد استفاده، صحنه مشترك است.وقتي كه صحنه بين دو شخصيت است.بازيگر بايد بالافاصله اين وضعيت را به خود بگيرد، مگر اين كه ماهيت صحنه به گونه اي باشد كه وضعيت نيم رخ يا وضعيت ديگري را ايجاب كند.بايد دقت فراوان داشت كه هر دو بازيگر مستقيما در مقابل هم قرار داشته باشند و هيچ كدام بالاي صحنه ديگري نباشد.
وی در تکمیل این بخش از مطالب آموزشی خود خاطر نشان نمود : زماني كه صحبت و واكنش هر دو شخص بسيار مهم باشد ، طور ديگري مي توان به صحنه مشترك پرداخت.وضعيت هر دو بازيگر را مي توان كمي نسبت به تماشاگران باز كرد، بدين صورت كه هر دو در يك جهت يك چهارم بچرخند و يك بازيگر كمي در بالاي صحنه بازيگر ديگر قرار بگيرد.(B) . اين نسبت براي اقاي مضاميني مثل راز داري، خودشناسي، اعتراف، اتهام و تهمت و موارد مشابه حسي مناسب است.وضعيت مستقيم نيم رخ، شبيه صحنه مشترك است با اين تفاوت كه شدت بيشتري دارد و در صحنه هايي پر هيجان و پر تنش استفاده مي شود (C). اين وضعيت معمولا اوج صحنه اي است كه با وضعيت مشترك شروع شده است.صحنه هي اتهام و سئوال و جواب از اين وضعيت مستقيم نيم رخ استفاده مي كنند . وضعيت واگذاري(A) معمولا در مواقعي استفاده مي شود كه بيشتر صحنه ، به شخصي كه گفتارش طولاني است و (( واگذار كننده)) فقط گاهي سئوال مي پرسد يا اظهار نظري مي كند مربوط مي شود. بازيگر مبيتدي هنگام ملحق شدن به يك گروه بايد به دقت مراقب رفتار عمومي بازيگر ديگر روي صحنه نسبت به بازيگر اصلي شريك شود، مي تواند در يك موقعيت بماند و سرش را به صورت نيم رخ بچرخاند(B). همين كا را مي توان در زماني كه به هر دليل لازم است بازيگرAدر بالاي صحنه بازيگرBقرار داشته باشد، انجام داد.جملات Bبراي مدت كوتاهي، در نمايش مهم مي شوند و بايد آنها را به سمت A در بالاي صحنه بگويد.اين كار معمولا زماني انجام مي شود كه فاصله زيادي بين آن دو وجود داشته باشد.اگر بازيگرA در بالاي صحنه سمت راست باشد و بازيگر Bدر پايين صحنه در سمت چپ باشد، سر ذ مي تواند به راحتي بهزماني كه چهار يا پنچ نفر روي صحنه باشند ، صحنه ممكن است با استفاده از وضعيت بدن ، اول در اختيار يكي و بعد در اختيار ديگري قرار بگيرد.بازيگري كه صحنه به او واگذار شده است با چرخاندن بدن تا جايي كه صورت كاملتري رو به تماشاگران قرار بگيرد، صحنه را در اختيار مي گيرد و ديگران كه صحنه را واگذار كرده اند به سوي او و دور از تماشاگران قرار مي گيرند.با تغيير تمركز صحنه از فردي به فرد ديگر منتقل مي شود. صورت نيم رخ قرار گيرد و فقط جهت چشم ها به سمت بالاي صحنه و Aباشد . دستور تمركز بازيگر را هدايت مي كند كه بدن و صورت خود را به سمت بازيگر يا شي ديگري، معمولا در بالاي صحنه بگرداند.
استاد عباس کرم الهی سپس به وضعیت بدن بازیگران نسبت به تماشاگران اشاره کرد و یادآور شد : شما علاقه مندان به بازیگری باید به پنج نکته ی زیر توجه داشته باشید :
1 ) ـ وضعيت تمام رخ يا رو به رو يا تمام بدن؛ وضعيتي است كه بدن و سر مستقيما رو به تماشاگران است.
2 ) ـ وضعيت يك چهارم ، وضعيتي است كه بدن و سر تقريبا 45 درجه نسبت به تماشاگران چرخيده است.
3 ) ـ وضعيت نيم رخ چرخش 90 درجه است طوري كه يك طرف بدن به سمت تماشاگران است.
4 ) ـ وضعيت سه چهارم ، و ضعيتي بين وضعيت نيم رخ و وضعيت پشت سر است.
5 ) ـ وضعيت پشت ، مستقيما پشت بازيگر به تماشاگر است.
لزومي ندارد كه بازيگر مستقيما رو به تماشاگران بازي كند، با وجود اينكه چهره تاثير زيادي براي انتقال بيان احساسي و ذهني نمايش به تماشاگران ايفا مي كند، اما بدن هم در صورتي كه درست از آن استفاده شود به اندازه صورت مي تواند بيان كننده باشد .هم چنين صدا هم اين ويژگي را دارد.حتي زماني كه پشت بازيگر به تماشاگران است ، سخني كه با صدا و بياني رسا واضح ادا مي شود.مي تواند حس و معني آن لحظه را به تماشاگر منتقل كند.سبك ممكن است ايجاب كند كه بازيگر با تمام بدن رو به تماشاگر بازي كند، يا كمي بچرخد، يا آنقدر بچرخد كه پشتش به تماشاگران باشد.
وی در بخش پایانی سومین جلسه ی کاگاه آموزش بازیگری پیرامون « میران سن و آوان سن» پرداخت و گفت : میزانسن اصطلاحی فرانسوی است که ریشه در تئاتر دارد و از آنجا به سینما نیز وارد شده و به همان صورت در بسیاری از زبان‌های دیگر از جمله انگلیسی به کار می‌رود. این اصطلاح از سه واژه mise (قرار دادن)، en (روی) و scène (صحنه) تشکیل شده که روی هم به معنیِ به صحنه آوردن [نمایش] را می‌دهد که گاهی از واژه جمع و جور صحنه‌بندی برای توصیف آن در زبان فارسی استفاده می‌شود که به چیدمان صحنه اشاره دارد. در زبان فرانسه به کسی که مسئولیت میزانسن را به عهده دارد متورانسن (metteur en scène) گفته می‌شود.نکته بسیار مهم در میزانسن آن است که، کارگردان می‌تواند با میزانسن هر فضایی را که می‌خواهد ترسیم کند. مثلا می‌تواند عناصر صحنه را به گونه‌ای بچیند که انگار همه چیز واقعی است و هر چیز همان‌طوری است که در دنیای واقعی وجود دارد و یا اصطلاحا رئالیستی است.خلاصه آنکه اغلب خاطره‌های ماندگار از فیلم‌ها در سینما، و تئاتر زنده مربوط به عناصر میزانسن هستند. اما در عین حال این تکنیک نیروی آن را دارد که از مفاهیم عادی واقعیت فراتر رود.
وی افزود : در حوزه سینما عموماً تعریف دقیقی از میزانسن در دسترس نیست، ولی به هر حال همه آن چیزی است که جهان بصری فیلم و فضای کلی آن را شکل می‌دهد؛ بنابراین صدا، موسیقی، روایت (قصه، فیلمنامه) و تدوین (مونتاژ) جزء میزانسن محسوب نمی‌شود. عناصر میزانسنِ سینمایی عبارتند از «طراحی صحنه، نور، لباس، آرایش بازیگران، دکور، ترکیب‌بندی قاب تصویر، حرکت و فضا»، که تصمیم‌گیری در مورد همه ی آنها به عهده ی کارگردان (فیلمساز)، مدیر فیلمبرداری و طراح صحنه است. استاد کرم الهی در مورد میزانسن اظهار داشت : میزانسن در تعریف کلی هر آن چیزیست که در مقابل دوربین فیلمبرداری در سینما و حرکاتی که کارگردان به بازیگر در تئاتر می دهد و بخش جلوی پرده که به صورت نیم نیم دایره یا نیم هلالی است را آوان سن گویند.آوانسن مهم ترین قسمت یك صحنه است و هر چند در برخی مواقع با تمهیدات تئاتری می توانیم بخش میانی صحنه را مهم نمایش دهیم مثلا با نورپردازی موضعی میانه ی صحنه كه اهمیت آن را نشان می دهد اما حقیقتا مهم ترین بخش صحنه به دلیل نزدیكی با تماشاچی همان آوانسن است.
در ادامه هنرجویان به نوبت فرازی از یک متن را به منظور آشنایی با آیین نگارش و رعایت کردن فرازها و فرودها قرائت نمودند .
چهارمین جلسه ی کارگاه آموزش بازیگری روز یکشنبه 10 مردادماه1400 از ساعت 18:30 الی 20:30 در پلاتوی شهید احمد حیاری برگزار می شود .
شایان ذکر است در این جلسه « حسین دیناروند ـ مهیار فرجی ـ محمد معین ـ عقیل سرخه ـ مهربان دیناروند ـ راحیل دیناروند ـ پروانه امیدی ـ پانیذ امیدی و ام البنین دهداری» حضور داشتند و «مائده لطفاوی » با اجازه ی قبل در جلسه حضور نداشت اما « امیرحسین شوهانی ـ یزدان باجوروند و مینا موسوی » بدون اطلاع قبلی غایبان این جلسه بودند .
