عباس کرم الهی
چرا صدا و سیما و تولید کنندگان فیلم ها و سریال های تلویزیونی حجاب اسلامی را فقط با پوشیدن یک شال بسیار نازک و یا یک روسری کوچک ،آن هم به صورت کاملا نمادین بسنده می کنند ؟
در سفری که سال گذشته و دقیقا در هفته ی حجاف و عفاف به یکی از کلان شهرها داشتم بر روی چند بیلبورد ، بنرهایی نصب شده بود که تبلیغ و اطلاع رسانی اکران یک فیلم به عموم مردم نشان می داد .آن سو تر بنری را مشاهده کردم که تبلیغ یک آرایشگاه زنانه با استفاده از عکس های آن چنانی خود نمایی می کرد .
البته این درست است یکی از کارکردهای عمده فیلم ها ، سریال ها ، نمایش ها ، آرایشگاه های زنانه و ....در شبکه های ماهواره ای آن سوی آب ها ، تبلیغ و ترویج ، بدون در نظر گرفتن عفاف و حجاب است اما در کشور اسلامی ایران در بنرهای تبلیغی ، رعایت پوشش و آرایش می بایست یکی از مولفه های مهم و تعیین کننده در سبک زندگی و همچنین الگوی مصرف به حساب آید که همواره در عملیات های ضدفرهنگی از آن به عنوان مولفه ای تاثیرگذار استفاده گردد ، ولی متأسفانه بی توجهی کارشناسان امور فرهنگی و هنری دستگاه های فرهنگی درکلان شهرها و برخی از شهرهای کوچک باعث شده که به دست خودمان بی حجابی را در جامعه ی حودمان ترویج دهیم و روزانه شاهد پوشش های نامناسب دختران وبانوان در اقصی نقاط کشور اسلامی باشیم .
البته در استان خوزستان و خصوصاً در شهرستان شوش از نصب هرگونه بنر که با معیارهای و موازین اسلامی منافات داشته باشد جلوگیری می شود اما پوشش برخی از دختران وبانوان این شهرستان مذهبی چه بخواهیم و چه نخواهیم نامناسبت است و روزبه روز بر تعداد آنها افزوده می شود .
از موضوع اصلی خارج نشویم به به تولیدات سریال های ماهواره ای و تا حدودی رسانه ی ملی بپردازیم ؛ اکثر سریال های ماهواره ای اهدافی مانند « ترویج برهنگی در پوشش مخاطبان، ترویج و تشدید مد گرایی، تقلیل حجاب اسلامی به نمادهای حداقلی در کنار پوشش های غربی و شرقی، تبلیغ استفاده از لوازم آرایشی و لباس های تنگ و محرک » را دنبال می کنند اما چرا در فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی درصد بالایی از این پوشش های نامناسب به کار گرفته می شود ؟
ترویج برهنگی در پوشش مخاطبان
اگر چه در سریال های غربی، عریانی و پوشش های نامناسب دیده می شود و این تصاویر بر ذهن مخاطب تاثیر می گذارد، اما به دلیل آشنایی مخاطب با محیط غیراسلامی، آن را به منزله حجاب اسلامی یا شرایط جامعه اسلامی نمی پذیرد، اما در سریال های ترکی و هندی پخش شده از ماهواره، داستان سریال ها در یک جامعه به ظاهر اسلامی روایت می شود و شخصیت های داستان مسلمانانی هستند که اغلب داعیه مسلمانی نیز دارند، در چنین شرایطی، حجابی که از یک زن مسلمان تصویر می شود، جای بسی تامل دارد.
در برخی از این سریال ها تلاش می شود، چهره یک زن مسلمان اما مدرن به عنوان الگو نشان داده شود که در چنین مواردی، وضع حجاب و عفاف و نمودهای مسلمانی بسیار کمرنگ تر از سایر موارد است.
حجاب اسلامی در سریال های ماهواره، تنها به پوشش نیم بند سر تقلیل یافته و برای آن از یک شال نازک بر روی سر، آن هم بصورت نمادین استفاده می شود.
اغلب افرادی که در سریال های ترکی یا هندی حجاب دارند، افرادی بدطینت، خشن و سنتی می باشند و در سریال های غربی نیز حجاب اغلب کارکردی غیر واقعی داشته و گاه بر سر زنان بدکاره و فاحشه دیده می شود.
حجاب نمادینی که به صورت یک شال بر روی سر دیده می شود نیز، خیلی سریع و در هر پیشامدی برداشته شده و افتادن آن هیچ واکنشی را برنمی انگیزد و زنانی که به دانشگاه می روند و یا صاحب شغلی می شوند، دیگر همان حجاب حداقلی را نیز استفاده نمی کنند و افراد تحصیل کرده یا خوش فکر در این سریال ها، حجاب ندارند.
تاکید بر مد گرایی و تجمل گرایی
یکی از ویژگی های برجسته سریال های ترکی، مد گرایی، تجمل گرایی و نوعی اشرافیت در سبک پوشش و لباس هاست که از ویژگی های رایج این لباس ها می توان به گران و اشرافی بودن و مغایرت فرهنگی آن با پوشش مرسوم در ایران اشاره کرد، داستان برخی سریال های ترکی، روایتگر زندگی ثروتمندانی است که بیشتر وقتشان صرف چشم و هم چشمی و رقابت در لباس، دکور منزل و سایر تجملات می شود.
لازم به ذکر است که تمام این لباس ها محصول برندهای خارجی است که با این گونه تبلیغات در داخل کشور خواهان پیدا می کند و غیر از خروج ارز از کشور، مواردی همچون فخر فروشی های کاذب، ایجاد فاصله تبلیغاتی، تشدید مسابقه ثروت و اشرافیت، تنها برخی از آسیب هایی است که تبلیغ و ترویج این گونه پوشش ها بر جامعه تحمیل می کند.
تبلیغ استفاده از لوازم آرایشی و هم چنین لباس های تنگ و محرک
استفاده از آرایش های غلیظ و ترویج مدل های مختلف آن، پدیده رایج در سریال های هندی و ترکیه ای است که این روزها از شبکه های مختلف ماهواره ای در حال پخش است و حتی در برخی از این سریال ها، با استدلالی عوام فریبانه سعی می شود تا آرایش کردن را نوعی امر مسلم و حتی بخشی از شخصیت اجتماعی فرد عنوان شود.
ماهواره ها تنها جایی برای نمایش برنامه ها و فیلم ها نیستند، بلکه محیطی برای بازاریابی این محصولات نیز هستند. این شبکه ها از تبلیغات خود سودی بسیار برای چنین محصولاتی به دست می آورند، سودی که برای عده ای خاص منفعت دارد و بیشتر با توجه به نوع و کیفیت این محصولات نوعی سوء استفاده مالی محسوب می شود، اما عده ای اصلا متوجه این موضوع نیستند.
لوازم آرایش فقط برای ماهواره ها سود مالی ندارد، بلکه اصل استفاده آنها در راستای اهداف ناهنجارانه آنها نیز می باشد، آنان آرایش را برای ترویج بی بند وباری و حیا زدایی به کار می گیرند، در کنار تبلیغات، شبکه های ماهواره ای به طور خاص این هدف را مستقیم و غیر مستقیم، برنامه ریزی شده و نشده تبلیغ و ترویح می کنند، آنها استفاده از آرایش را بی هیچ محدودیتی و به شکل افراطی الگو سازی می کنند، الگویی که در غرب هم فراوانی ندارد، مگر در قشرها و مکان هایی خاص که دور از شان زن مسلمان و ایرانی است.
بیانات رهبر معظم انقلاب درباره چادر
مردم ما چادر را انتخاب کردهاند. البته ما هیچ وقت نگفتیم که «حتماً چادر باشد، و غیرچادر نباشد.» گفتیم که «چادر بهتر از حجاب‌هاى دیگر است.» ولى زنان ما مىخواهند حجاب خودشان را حفظ کنند. چادر را هم دوست دارند. چادر، لباس ملى ماست. چادر، پیش از آنکه یک حجاب اسلامى باشد، یک حجاب ایرانى است. مال مردم ما و لباس ملى ماست.
ارزنده ترین زینت زن حفظ حجاب است؟
قبل از پرداختن به پاسخ ، این نکته را می گویم که ، اسلام بدان جهت که دین جهانی و جاودانی است، در همه ی احکامش رعایت سهولت را نموده و در قرآن کریمش فرموده: که خدای تعالی نمی خواهد شما را در تنگنا قرار دهد، بلکه می خواهد از تنگناها نجات بخشد.
«یرید الله بکم الیسر و لا یرید بکم العسر» اسلام بدین جهت، زن را از پوشاندن صورت و دست ها معاف کرده و پوشاندن صورت و دست را بر آنان واجب نکرده است و بسیاری از فقها نیز همینطور فتوی داده اند، البته بعضی دیگر از فقها صورت و دو دست را نیز عورت و پوشاندن آن را واجب دانسته اند.
و اما جواب سوال: ماخذ این سوال حدیثی است از رسول خدا (ع) که از اصحاب خود پرسیدند: بهترین چیز برای زنان چیست؟ کسی پاسخ نداد. امیرالمومنین می فرمایند: من به خانه آمدم سوال آن جناب را برای فاطمه سلام الله علیها نقل کردم. حضرت زهرا فرمودند: چرا پاسخ ندادید که بهترین چیزها برای زن آن است که مردی او را نبیند و او مردی را نبیند.
همانطور که قبلا نیز اشاره شد، اگر مساله ی عسر و حرج زنان نبود، پوشاندن دست و صورت، واجب تر از پوشاندن سایر اعضا بود، زیرا آنچه مردان نامحرم را بیشتر به هوس می اندازد صورت است. برای اینکه آنچه یک مرد بیگانه در زن نامحرم می بیند و در زن خود آن را نمی بیند، همان جمال صورت است و گرنه در داخل خانه ی خود گیسوان، گردن و سایر زیباییهای زن را دارد.
به همین جهت اگر زنی بخواهد به هیچ مقدار در آلودگی مردان جامعه سهیم نباشد، باید روی خود را از نامحرمان بپوشاند. مخصوصا اگر در صورت خود حسن و جمالی سراغ داشته باشد و این است زینت زن و هنر او و عملی که هم در دنیا مستحق مدح و ثنا است و هم در آخرت مستحق پاداشهای اخروی می باشد.
و اما زیبایی او هنر نیست و به همین جهت زیبایی را خوشگلی نامیده اند، یعنی آب و گل او در قالبی زیبا ریخته شده که کار خداوند متعال است، نه کار خود انسان.
زن زیبنده و دارای زینت، آن زنی است که در عین زیبایی و رعنایی خود را از دید نامحرمان بپوشاند. این است هنر یک زن، و چقدر کمند، زنان و مردانی که در زندگی خود هیچ حسابی برای زیبایی خود باز نکرده باشند و از آن ناحیه دچار غرور نگشته، نزد شوهر و فامیل شوهر و هر انسان دیگر به زبان و یا با طرز رفتار به خود نبالند و وقتی زیبایی خود را در آینه می بینند، بگویند: «الهم حسن خلقی کما احسنت خلقی»
بار الها! اخلاق مرا نیز زیبا و پسندیده کن، همانطور که خلقت مرا و آب و گل مرا زیبا کردی، که با گفتن آن، متوجه این نکته بشوند که جمال صنع خداست نه هنر صاحب جمال. بله پز ندادن به جمال، هنر صاحب جمال است.
جمال خود از نعمت های الهی است که داشتنش ایجاد وظیفه می کند و آن ادای شکر آن است. نه اینکه وسیله ای باشد برای فرار از وظیفه و باعث آن باشد که فرد زیبا، هر کار بی ادبانه و زشت را از دیگران زشت بداند ولی از خود زشت نداند.
در جامعه ی ما که سالها تحت تربیت طاغوتها بود، بسیاری از جوانان و مخصوصا زنان جوان، آن مقدار که به زیبایی ظاهری همسری که می خواهند انتخاب کنند اهمیت می دهند، به سیرت و اخلاق او اهمیت نمی دهند.
امیدواریم روزی برسد که زن و مرد مسلمان واقعیت گرا شوند، گو اینکه زیبایی ظاهر نیز خود یک واقعیت است، اما واقعیت های مهم تر را مقدم بر این واقعیت بدانند. و اگر رسول خدا صلی الله علیه و آله در یکی از کلماتشان به مردان سفارش فرمودند: که برای نطفه های خود همسری خوب پیدا کنید. منظورشان همسری خوش سیرت بوده است، همسری که سیرت خوب و باطن پاکش را به فرزندان خود منتقل کند و در اثر عمل کردن مسلمانان به این دستور همواره و در همه نسلها، جامعه ی اسلامی را انسانهای صالح و دارای فضائل نفسانی تشکیل دهند.
